Türkiye’nin dört bir yanında bahar aylarında etkili olan ve çiftçilere zor anlar yaşatan zirai don için destek ödemelerine ilişkin ilk plan açıklandı. İlk belirlemelere göre maliyeti 21 milyar TL olan destek paketi, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
65 İLDE ÖDEME YAPILACAK
Özellikle kiraz ve şeftali/nektarin için dekar başına 6.500 TL, limon, mandalina ve portakal için 6.000 TL girdi maliyeti üzerinden ödemeler gerçekleştirilecek. 1 Şubat-13 Nisan 2025 tarihleri arasında 65 ilde etkili olan don olaylarından zarar gören üreticiler, söz konusu destekten yararlanabilecek. Özellikle Afyonkarahisar, Konya, Eskişehir, Kayseri, Niğde, Aksaray, Sivas, Erzurum, Erzincan, Tokat, Amasya, Yozgat, Malatya, Elazığ ve Çorum gibi tarımın yoğun yapıldığı bölgelerde çiftçilerin büyük bir bölümünün zararı karşılanacak.
16 ÜRÜN KAPSAMDA
2025 üretim yılı için Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) 13 Nisan 2025’e kadar kayıt yaptırmış ve 16 farklı üründe yüzde 20 ve üzeri hasar yaşamış olan çiftçiler kapsamda yer alacak. Başvurular il ve ilçe tarım müdürlüklerine yapılacak ve hasar tespit raporları esas alınacak. Destekten; tarım sigortası yaptırmamış olanlar, sigorta yaptırdığı halde don teminatı bulunmayanlar veya teminatlı olup tazminat alamayan çiftçiler faydalanabilecek. Ödemeler, 1 Eylül 2024-13 Nisan 2025 tarihleri arasındaki girdi maliyetleri dikkate alınarak, çiftçinin hasar oranı ve zarar gören arazi büyüklüğüne göre hesaplanacak. Finansman, Cumhurbaşkanlığı tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 tarımsal destekleme bütçesine aktarılacak ilave kaynaktan sağlanacak. Kamu kaynağı niteliğinde olan ödemeler, çiftçinin hesabına geçmeden önce haciz, icra veya temlik işlemlerine konu edilemeyecek.
DEKAR BAŞINA GİRDİ MALİYETLERİ
Destekleme ödemelerine esas teşkil edecek dekar başına girdi maliyetleri ise şöyle belirlendi: Kiraz ve şeftali/nektarin 6.500 TL, limon, mandalina ve portakal 6.000 TL, kayısı ve vişne 5.500 TL, antepfıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik ve üzüm 5.000 TL ve fındık 4.200 TL.
