YAVUZ DONAT / Orta Anadolu raporu

Anadolu‘da bir Selçuklu şehri… Tarihi İpek Yolu üzerinde… Hanlar… Kervansaraylar.
Sağ siyasetin oy deposu.
14 Mayıs 2023… Milletvekili seçimleri:
Adalet ve Kalkınma Partisi… 2 milletvekili.
Milliyetçi Hareket Partisi… 1 milletvekili.
İyi Parti… 1 milletvekili.
Cumhuriyet Halk Partisi… Daha önceki seçimlerde milletvekili çıkaramamıştı… Yine çıkaramadı.
Aksaray‘ın 7 ilçesi var… 4′ünde belediye AK Parti‘de… 3‘ünde MHP’de.
Muhafazakâr ve milliyetçi damar çok güçlü.
Komşuluk… Hoşgörü… Çok iyi… Etnik ve mezhepsel sorun sıfır.
Terörsüz Türkiye… Karadeniz’den… Tokat ve Çorum’dan sonra… Aksaray’da nabız nasıl atıyor? Sokaktaki insan ne diyor?
İlk yanıt, yerel medyadan geliyor… Celil Acar… Orta Anadolu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı:
“Şehidimiz de çok, gazimiz de… Barış sürecine herkes olumlu bakıyor… Türk-Kürt, akraba olduk… Kaynaştık… İsterseniz ilçe ilçe dolaşalım.”
***
GURBETÇİ BEREKETİ
Şehir merkezinde… İlçelerde… Yabancı ülke plakalı araç çok.
Aksaray… Yurtdışına yoğun göç vermiş illerden… İşgücü göçü.
Almanya‘ya… Fransa, İngiltere, Hollanda, Avusturya’ya…
Yaz tatili… Gurbetçiler sılada… Çarşıya, pazara, kent ekonomisine can suyu.
Kimi düğün yapıyor… Kimi sünnet ya da nişan… Arsa alan, ev alan çok.
Şehir merkezinde… Cadde üzerinde bir ev beğendik… Yeni… 3+1… Asansör… Kalorifer… Otopark.
5 milyon lira.
***
SALİHLER ŞEHRİ
Mehmet Ali Kumbuzoğlu… Vali… “Aksaray 11 bin yıllık bir şehir” dedi:
“Aksaray… Şehri-i Süleha… Salihler şehri.”
Turizmci… Esnaf… Sanayici… Öğretmen… Çok kişiden aynı sözleri duyduk: “Şehri-i Süleha… Salihler şehri.”
Vali Kumbuzoğlu: “İyi insanların şehri… Doğru insanların… Çalışkan… Vatanına milletine bağlı insanların.”
***
İSTANBUL’DAKİ AKSARAY
Fatih Sultan Mehmed, İstanbul’u fethedince… Bizanslılar, İstanbul’u terk edince… Fatih, İstanbul’un Türkleştirilmesi… İslamlaştırılması politikası izlemiş.
Bu politikanın gereği olarak da… Anadolu’dan İstanbul’a nüfus kaydırılmış.
Konya’dan… Karaman’dan… Ama en çok da Aksaray’dan.
İstanbul‘un Aksaray semtinin adı… Aksaray şehrinden gelir.
***
SORUN… ‘DENİZE ULAŞMAK’
Vali Mehmet Ali Kumbuzoğlu, “Sadece tarım ve hayvancılık değil, aynı zamanda sanayi şehriyiz” dedi:
“2024… İhracat 1.6 milyon dolar… Sanayi ürünü.”
Aksaray’da… Mercedes kamyon fabrikası var.1986’da kuruldu… Başbakan Özal döneminde.
Bütün dünyaya ihracat yapılıyor. Aksaray’da… Sanayicilerden… İhracatçılardan bir sorun dinledik:
– Demiryolu… Limana (Mersin… Serbest bölge) bağlanmak istiyoruz… Aksaray-Ulukışla demiryolu yapılırsa (105 kilometre) denize ulaşacağız.
***
SİYASET… İŞTE BÖYLE BİR ŞEY
Osmanlı dönemi… Aksaray, Konya’nın sancağıydı.
1920… İl oldu. 1933… Niğde’nin ilçesi yapıldı. Aksaraylı, yıllarca yeniden il olma hayaliyle yaşadı. Fakat… Türkiye’nin il sayısı 67 ile dondurulmuştu.
15 Haziran 1989… Başbakan Turgut Özal, karar verdi: “Aksaray il olacaktır.” Ve oldu… Plaka 68… Günlerce şenlik… Özal’a teşekkür, şükran… İl merkezi, ilçeler Özal’ın fotoğraflarıyla süslendi.
Başbakan Turgut Özal, Aksaray’ı il yaptıktan 4.5 ay sonra Cumhurbaşkanı seçildi… 31 Ekim 1989. Aksaray’da yine sevinç… Şenlik… Sabaha kadar. Ve siyaset… Erken seçim… 20 Ekim 1991.
Anavatan Partisi’nin başında Mesut Yılmaz vardı… Başbakan.
“Aksaray garanti… Çantada keklik… Biz il yaptık” diye düşünüyordu. Ama… Büyük yanılgı… Karizmatik isim… Özal, artık ANAP’ın genel başkanı değildi.
Ve… Sandıklar açıldı:
Süleyman Demirel‘in Doğru Yol Partisi… Birinciydi. Eski birinci ANAP ise… Üçüncü sıradaydı.
Siyaset… İşte böyle bir şey… Seçim, liderle kazanılır.
Unutmadan… Özel bir not… Aksaray’da bahse girmiştim… İbrahim Özel ile… Aksaraylı iyi tanır.
Bahis… Vakko’dan elbisesine… Gömlek, kravat, ayakkabı, çorap, çamaşır dâhil. Ben kazandım… Teşekkürler İbrahim Özel… Bahsin gereğini yerine getirdiği için.
***
ZİNCİRİYE MEDRESESİ
Selçuklu eseri… Şehir merkezinde. Bir ara cezaevi olmuştu. Sonra müze. Şimdi… Kurslar var… Ebru kursu gibi. Ve kütüphane… Öğrenciler ders çalışıyorlar.
Medrese şu anda belediyede. Ah keşke Aksaray Üniversitesi‘ne verilse… Yakışır. Taş avlu… Bu yaz sıcağında serin. Çay içtik… Dostlarla sohbet ettik… Konu, terörsüz Türkiye.
Genel söylem: “Devlet politikası… Devlet aklı… Devletin bir bildiği vardır.”
***
TARİH KOKULU ŞEHİR
Paşa Hamamı… Selçuklu eseri… Hâlâ kullanılıyor.
Ulucami… Eğri Minare… Selçuklu mirası.
Sultan Kervansarayı… Ağzıkarahan… Alayhan… Tepesi Delik Han… Ak Han… Kılıçarslan Hanı…
Nereye baksanız tarihten bir yaprak.
***
KÜRT GÖÇÜ
Kürtler… 100 yıl önce gelmişler… Diyarbakır‘dan… Elazığ‘dan… Ağrı‘dan.
Kız almışlar… Kız vermişler… Bölge ile kaynaşmışlar.
Nakkaş Mahallesi… Hassas Mahallesi… Kürt ağırlıklı.
Barış, güvenlik, huzur tam puan.
Terörsüz Türkiye… Herkesin dilinde.
***
NOKTA
Tarım… Hayvancılık… Buğday, arpa, yonca, pancar, ayçiçeği.
Sütaş‘ın, Bursa‘dan sonra ikinci büyük fabrikası Aksaray’da. Kırsal kesim, çoban bulamamaktan yakındı… Afgan çoban çok.
Gezerken… Telefonumuz çaldı… Arayan… Şehrin ağabeyi, kanaat önderi Orhan Ağaçlı… 92 yaşında:
– Yorulmadın mı? Soğuk ayran seni bekliyor.
Teşekkürler Orhan Abi… Allahaısmarladık Aksaray.