TİMUR SIRT / Gün doğumundan gece yarısına yapay zeka ile yaşam

Artık “Yapay zekâ bir uygulama mı, cihaz mı?” sorusu geride kaldı. Sağlıkta, mutfakta, işte ve evde; yani gün doğumundan gece yarısına kadar hayatın her anında…
Berlin‘de düzenlenen son teknoloji fuarında ortaya çıkan tablo net: Yapay zekâ artık yalnızca bir yazılım değil, gündelik hayatın tüm cihazlarına işlemiş durumda. Günün her saatinde, farklı alanlarda bize eşlik ediyor.
Peki gün boyunca yapay zekâ kullanan cihazlar ve uygulamalar bizim hayatımıza nasıl şekil veriyor? Sabah uyandığımızda yapay zekâlı cihazlar, uyku düzenimizi analiz ederek gece boyunca nasıl dinlendiğimizi bildiriyor.
Mutfakta kahvaltı hazırlarken enerji kullanımını optimize eden ev sistemleri devreye giriyor.
Ofiste size özel çözümlerle e-postalarınızı yanıtlamak için öneriler sunuyor. Eğer evden çalışacaksanız, akşam yemeği için hazırlıkları yapıyor.
UYKU ORTAMINI BİLE DÜZENLİYOR
Gün ortasında bilgisayar başına geçtiğimizde fark ettiğimiz şey, artık donanımların da ‘akıllı’ hale gelmesi. Gece yarısına doğru ev güvenlik sistemleri devralıyor.
Kapıdaki hareketleri tanıyabilen akıllı kameralar, kargo paketlerini ve ziyaretçileri ayırt edebiliyor. Evin içinde ise yapay zekâlı asistanlar, ertesi gün için hatırlatmalarımızı düzenliyor, uyku ortamını en iyi koşullara getiriyor.
MOBİL CİHAZLAR HIZLI ENTEGRE OLDU
2025 verilerine göre yapay zekâ destekli ürünlerin yayılımı farklı hızlarda ilerliyor. Ancak mobil cihazlarda geçiş süreci daha hızlı yaşandı.
Tüketici Elektroniği ve Akıllı Ev: En hızlı büyüyen alan. Akıllı cihazlar ve ev otomasyonu pazarının 2024–2028 arası yıllık ortalama yüzde 25’in üzerinde büyümesi bekleniyor.
Sağlık Teknolojileri: Giyilebilir cihazlar ve kişisel bakım çözümleri, özellikle uyku ve fitness takibinde büyük pay alıyor. Bu alandaki büyüme oranı yüzde 20 seviyelerinde.
Bilgisayar & Oyun: AI hızlandırmalı çipler ve oyun konsolları sayesinde pazar genişliyor. Oyun sektöründe AI’nın yıllık büyümesi yüzde18 civarında.
Alışveriş & Perakende: Kişisel öneri sistemleri ve akıllı kasa çözümleri ile büyüme var ama diğer sektörlere göre daha kademeli ilerliyor.
Mobil & Kişisel Asistanlar: Telefon ve kulaklıklarda entegre AI özellikleri hızla standart hale geliyor. Sesli asistan kullanım oranı küresel olarak yüzde 70’i geçmiş durumda.
KÖY OKULUNDAKİ ELİF’İN HAYATI DEĞİŞİYOR
Yapay zekâ artık sadece büyük şehirlerde değil, Türkiye‘nin en küçük köy okulunda bile bir öğrencinin hayallerine eşlik edebilir. Eğitimde fırsat eşitliği için dijital dönüşümün en güçlü araçlarından biri haline geliyor. Yapay zekâ uygulamaları internetin olduğu her yerde.
Her gün milyonlarca insan yapay zekâ ürünlerini eğitimde kullanmak için çaba harcıyor. Open AI’ın Chat GPT’si ile başlayan üretici yapay zekanın yarışı artık yapay zekâ ajanlarına ve genel yapay zekâ yarışına dönüştü. Artık Microsoft, Apple, AWS ve Google gibi devler eğitimde sağlığa, otonom araçlardan akıllı ev araçlarına her konuda bir ekosistem yarışına girdi.
Google ürünlerini yeni şeyler öğrenmek için kullanıyor. YouTube’da grafik tasarım dersleri izlemek ya da Gemini’dan kişisel bir çalışma rehberi hazırlamasını istemek, bu deneyimlerden sadece birkaçı.
EĞİTİMCİLER İÇİN YAPAY ZEKA
Ancak araştırmalar, kalıcı öğrenmenin tek bir cevaptan fazlasını gerektirdiğini gösteriyor. Bu yaklaşımdan yola çıkan Google, eğitimciler ve öğrenme bilimi uzmanlarıyla geliştirdiği LearnLM model ailesini Gemini’a entegre ederek öğrenciler için yeni öğrenme araçlarını devreye aldı.
Gemini’daki bu yeni özellikler, öğrenmenin sadece doğru cevabı bulmak değil; süreci keşfetmek, sorgulamak ve anlamak olduğuna inanılarak geliştirildi. Google, araştırmalar, iş birlikleri ve geri bildirimlerle bu deneyimi sürekli geliştirmeye devam ediyor.
Gemini’ın yeni modu, öğrencileri sadece cevaba ulaştırmakla kalmıyor; “nasıl” ve “neden” sorularına yönlendirerek adım adım açıklamalar sunuyor. Bu deneyim, çok modlu yanıtlar (metin, görsel, video, interaktif quiz) ve açık uçlu sorularla daha derin ve kişiselleştirilmiş bir öğrenme süreci sağlıyor.
Türkiye’nin küçük bir köyünde, bir öğrencinin elindeki telefon artık sadece oyun ya da mesaj için kullanılmıyor. Yeni nesil öğrenme uygulamalarıyla birlikte yapay zekâ, köy okullarına da girebilir.
Peki dijital bir çözümü köy okulunda hayal etsek neler olabilir. Google Gemini’yi bir köy okulunda kullanıldığını düşünerek senaryolaştıralım. Bakalım neler değişiyor?
Köy okulunda okuyan Elif, ödevlerini yaparken artık yalnız değil. Uygulama, ona sadece cevabı söylemekle kalmıyor, “nasıl ve neden” sorularına da yanıt veriyor.
Matematikte problem çözerken adım adım işlemleri gösteriyor, hata yaptığında ise farklı yöntemler sunuyor.
SORGULAYARAK ÖĞRENME
Fen bilgisi dersinde fotosentez konusunu anlamakta zorlanan Elif, uygulamayı açtığında karşısına renkli diyagramlar, animasyonlar ve videolar çıkıyor. Yapay zekâ, dersleri sadece okumaya değil; görmeye, dinlemeye ve hatta sorularla pekiştirmeye dönüştürüyor.
Her öğrenci kendi hızında ilerleyebiliyor.
Birisi kolay sorularla başlarken, diğeri daha ileri düzeyde testler çözebiliyor.
Öğretmenler ise öğrencilerin sadece cevabı değil, düşünme yolunu da öğrenmesinden memnun. Eskiden yalnızca büyük şehirlerdeki özel okulların erişebildiği imkanlar, bugün köylerdeki öğrencilerin de cebine girmiş durumda. Elektrik ya da internet kesilse bile uygulama, daha önceki çalışmalardan hazır özet kartlar çıkararak tekrar imkânı sunuyor.
Uzmanlara göre eğitim teknolojilerinde yapay zekâ çözümleri dünya genelinde yıllık yüzde 20’nin üzerinde büyüme kaydediyor.
Özellikle kişisel öğrenme rehberleri, görsel-işitsel anlatımlar ve quiz sistemleri en hızlı yayılan araçlar arasında.
TÜRK TELEKOM RAUNT’LA YKS 2025’TE 35 ÖĞRENCİ İLK 100’DE YER ALDI
Türk Telekom, iştiraki Sebit ile gençlerin geleceğine yön vermeye devam ediyor. Sebit’in Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) hazırlık süreçleri için geliştirdiği eğitim çözümü Raunt, öğrencilere YKS 2025’te büyük başarı kazandırdı. Gençlerin sınav yolculuğuna yapay zekâ destekli kişiselleştirilmiş eğitim modeliyle eşlik eden Raunt’la sınava hazırlanan 35 öğrenci Türkiye genelinde ilk 100’de yer alırken 150 öğrenci ise ilk 1000’e girdi. Raunt’un online olarak sunduğu “Bire Bir Rehberlik” sistemi hem sınava hazırlık sürecinde hem de tercih döneminde eğitim profesyonelleri, uzman psikolog ve psikolojik danışmanlarla öğrencilere doğru tercihler yapmaları konusunda fayda sağladı. Yapay zekâ teknolojileriyle kişiye özel eğitim olanakları sunan Raunt; zengin içerikleri, YKS hazırlığında en çok tercih edilen basılı kaynakları ve 400 binden fazla çözümlü soru havuzu desteğiyle öğrencilerin sınav sürecini farklı kaynak arayışına girmeden tamamlamalarında önemli rol oynadı.
YAPAY ZEKÂ DESTEKLİ EĞİTİM
Türk Telekom iştiraki ve Türkiye’nin öncü eğitim teknolojileri şirketi Sebit, geliştirdiği eğitim çözümleriyle milyonlarca öğrenciyi eğitim hayatları boyunca desteklemeye devam ediyor. Öğrencilere kişiselleştirilmiş dijital öğrenme deneyimi sunan Sebit’in YKS süreci için geliştirdiği Raunt’la sınava hazırlanan 35 öğrenci YKS 2025’te ilk 100’de yer alırken 92 öğrenci ilk 500’e, 150 öğrenci ise ilk 1000’e girdi. “Bire Bir Canlı Rehberlik” uygulaması, yapay zekâ teknolojileriyle desteklenerek geliştirilen eğitim modelleri ve Sebit’in 37 yılı aşkın deneyimini aktardığı Raunt; YKS sürecinde öğrencilerin her an yanında oldu. Üç farklı çalışma stratejisi sunarak kişiye özel çalışma planı hazırlayan Raunt’un yapay zekâ sistemi; öğrenci bir konuda çok iyiyse “Sorulara Yüklen”, zorlandığı kısımlar varsa “Eksiklerini Gider”, yetersiz olduğu konu varsa “Sıfırdan Çalış” yönlendirmeleriyle doğru çalışma stratejisinin belirlenmesini sağlıyor. Yapay zekâ, öğrencilerin deneme sınavlarını testlerdeki yanlışlarına göre güncelliyor ve yeni çalışma planı sunuyor.
BİREBİR REHBERLİK YAPIYOR
Sebit’in YKS hazırlık ürünü Raunt, sunduğu “Bire Bir Rehberlik” uygulamasıyla alanında profesyonel uzmanları hem sınava hazırlık sürecinde hem de tercih döneminde online görüşmelerde öğrencilerle bir araya getirdi. Sınav kaygısı ve stresini yönetmek ve doğru yönlendirmeleri yapmak için tecrübeli psikolog ve psikolojik danışmanlar hazırlık sürecinde öğrencilerle canlı bağlantıyla görüşürken tercih döneminde de doğru üniversite ve bölüm seçimlerinde onlara destek oldular. Öğrenciler, yıl boyunca merak ettikleri sorulara alanında uzman profesyoneller yardımıyla cevap buldu. Öğrenciler; Raunt sayesinde bin saatten fazla ders anlatım videosu, tamamı çözümlü 400 binden fazla soru, YKS ile benzer nitelikte ve Türkiye sıralamasını gösteren 15 YKS denemesi, 50’den fazla Türkiye’nin en güçlü test yayınları, çıkmış eski sorular ve daha birçok içeriğe farklı kaynak arayışına girmeden kolayca ulaşabiliyor.