TİMUR SIRT / Girışimcilik ekosistemi hızla dönüşüyor

Girişimcilik, küresel belirsizliklerin arttığı günlerde dünyada büyümenin anahtarı olmuş durumda. Türkiye’de Türk Telekom Pilot, İş Bankası Workup gibi girişimcilik programları da öncü rol oynuyor. Şirketler girişim yatırımlarının karşılığını görmeye başladı
Türkiye‘nin asırlık finans kuruluşlarından teknoloji devlerine, üniversite teknoparkları ve inovasyon merkezlerine kadar geniş bir yelpazede farklı aktörler, girişimcilik ekosistemini güçlendirmek için kapsamlı programlar yürütüyor. Bu kurumsal girişim desteği, yalnızca finansal kaynak sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda genç şirketlerin dinamizmini yerleşik organizasyonlara taşıyarak karşılıklı bir öğrenme ortamı yaratıyor.
109 MİLYAR DOLARA ULAŞTI
Küresel girişim sermayesi piyasası da bu dönüşümün hızını destekleyen veriler sunuyor. 2025’in ikinci çeyreğinde küresel girişim sermayesi yatırımları 109 milyar dolara ulaştı.
Yapay zeka girişimleri özellikle öne çıkıyor: 2024’te toplam 131.5 milyar dolar yatırım çeken yapay zeka şirketleri, tüm girişim sermayesi yatırımlarının üçte birini oluşturdu. ABD’de yapay zeka odaklı girişimler, 2024’te toplam girişim sermayesi anlaşmalarının yüzde 46.4’ünü ve anlaşma sayısının yüzde 28.9’unu oluşturdu. Küresel girişim sermayesi yatırımları da 2023’teki 349.4 milyar dolardan 2024’te 368.3 milyar dolara yükseldi.
Türkiye’nin girişim ekosistemi de bu küresel trendlere paralel bir büyüme gösterdi. 2024 yılında 469 yatırım anlaşmasıyla 1.1 milyar dolar yatırım çekildi. Kamusal sektör fonlaması yatırım turlarının yüzde 57’sini desteklerken, özel sektör yatırımları 1.398 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. TÜBİTAK BİGG Fonu’nun yatırımları dışında yapay zeka sektörü lider konumda yer alırken, bunu bulut tabanlı yazılım hizmetleri, finans teknolojileri ve oyun sektörleri izledi. 2024 yılında Türkiye’de beş yeni kurumsal girişim sermayesi şirketi kurularak toplam sayı 91’e ulaştı.
Bu kurumsal destekler, Türkiye’nin teknoloji girişimlerinin ABD’den Avrupa‘ya, Ortadoğu’dan Asya‘ya uzanan geniş bir coğrafyada faaliyet göstermesine olanak tanıyor.
Piyasa uzmanları, makroekonomik koşulların iyileşmesi ve bazı küresel belirsizliklerin istikrara kavuşmasıyla 2025’te büyük anlaşmalarda yeniden canlanma bekliyor. Özellikle halka arz tarafında önemli ölçüde iyileşme öngörülüyor.

ASIRLIK ÇINARA STARTUP AŞISI
Finans sektörünün öncü isimlerinden Türkiye İş Bankası da girişimcilik alanındaki yedi yıllık yolculuğunda önemli sonuçlar elde etti. Banka, Workup programının 13. dönemini tamamlayarak yeni bir nesil girişimciye kapılarını açtı. İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, girişimcilik konusundaki yatırımların karşılığını görmeye başladıklarını belirterek, asırlık çınar haline gelen bankalarını daha genç tutan girişimlerden çok şey öğrendiklerini ifade etti. Aran, girişimlerin bankanın sürekli kendini güncellemesini sağladığını ve daha önce beraber çalıştıkları çalışanları yenilikçi girişimlerin başında görmenin kendilerini heyecanlandırdığını söyledi.
TOPLAM DEĞERİ 500 MİLYON DOLARI AŞTI
Türk Telekom‘un kurumsal girişim sermayesi şirketi TT Ventures, küresel teknoloji sahnesinde dikkat çeken adımlar atıyor. Şirketin PİLOT programı aracılığıyla şimdiye kadar 131 girişime toplam 3.2 milyon dolar nakit ve yatırım desteği sağlandı. Bu desteklenen girişimlerden 78’i, yerli ve yabancı yatırımcılardan toplam 58 milyon dolar yatırım çekmeyi başardı. Programın başarısı rakamlarla da tescillendi. 2025 yıl ortası itibarıyla TT Ventures portföyündeki girişimlerin toplam değeri 500 milyon doları aştı. TT Ventures Genel Müdürü Muhammed Özhan, şirketin küresel stratejisini açıklarken yapay zeka, makine öğrenmesi, büyük veri ve kuantum teknolojilerinden dijital sağlık, biyoteknoloji ve siber güvenliğe uzanan geniş bir yelpazede faaliyet gösterdiklerini vurguladı. San Francisco’daki ofisleri aracılığıyla Silikon Vadisi’nin dinamizmini Türkiye’ye taşırken, yerli girişimleri dünya pazarlarına açtıklarını belirten Özhan, küresel teknoloji sahnesindeki en önemli hamlelerinden birini de ABD merkezli ileri yapay zeka işlemci şirketi Groq Inc.’e doğrudan yatırım yaparak attıklarını açıkladı. Özhan, bu yatırımın SPV veya dolaylı araçlar üzerinden değil, doğrudan şirket ortaklık yapısına girerek gerçekleştiğini, böylece TT Ventures’ın Türkiye’den çıkıp küresel teknoloji devlerinin doğrudan ortakları arasında yer almayı başaran az sayıdaki kurumsal fondan biri haline geldiğini ifade etti.

BİG BANG 14’ÜNCÜ KEZ DÜZENLENDİ
Üniversitelerin girişimcilik ekosistemindeki rolü de kritik önem taşıyor. İTÜ ARI Teknokent ve kuluçka merkezi İTÜ Çekirdek tarafından organize edilen Big Bang Startup Challenge’ın 14’üncüsü, 25-26 Kasım 2025 tarihlerinde UNIQ İstanbul’da “ImpactVerse” temasıyla gerçekleştirildi. Türkiye’nin en büyük girişimcilik etkinliği olarak kabul edilen organizasyonda, otomotiv ve mobilite, enerji, sağlık teknolojileri, yapay zeka, e-ticaret ve platformlar, inşaat ve prop-tech, regülasyon ve insan kaynakları teknolojileri gibi sekiz farklı sektörel dikeyde toplam 50 girişim sahne aldı. Girişimler, yatırımcılar, fon temsilcileri ve iş dünyası aktörleri karşısında sunumlarını gerçekleştirdi. İTÜ ARI Teknokent Genel Müdürü Prof. Dr. Attila Dikbaş, Big Bang’in insanı merkeze alan bir vizyona sahip olduğunu belirtti. Etkinlikte lojistik optimizasyonu için yapay zeka geliştiren, atık yönetimini iyileştiren, sürdürülebilir tekstil malzemesi ve enerji verimliliği çözümleri sunan girişimler yer aldı.

TÜRK TELEKOM SELFY İLE 7 ÜNİVERSİTEDE İLK 5G DENEYİMİ
Türk Telekom’un gençlik markası Selfy, gelenekselleşen festivaliyle eğlence, müzik ve sporu üniversite kampüslerinde öğrencilerle buluşturdu. “Her Anın Sponsoru Selfy Kampüste” konseptiyle düzenlenen Selfyfest’25, bu yıl üniversite kampüslerinde binlerce gence eğlencenin yanı sıra Türk Telekom’un 5G altyapısıyla geleceğin teknolojilerini deneyimleme fırsatı da sundu. Kampüslerde yerini alan HADO Turnuvası ile gençler, artırılmış gerçeklik ve Türk Telekom 5G altyapısıyla sunulan yüksek hız ve düşük gecikme sayesinde geleceğin sporunu deneyimleme imkânı buldu. Festival kapsamında Antalya Akdeniz Üniversitesi’nde gerçekleştirilen HADO Dünya Dostluk Turnuvası’nda farklı ülkelerden yarışmacılar, 5G deneyimiyle mücadele etti.
EN İYİ DENEYİM
Türk Telekom Pazarlama ve Müşteri Deneyimi Genel Müdür Yardımcısı Zeynep Özden, “Türkiye’nin yeni iletişim çağına geçişinde bir dönüm noktası olan 5G teknolojisi 1 Nisan itibarıyla hayatımıza girecek. Gerçekleştirilen 5G ihalesinde tüm paketlerde, en iyi müşteri deneyimini sunma hedefimiz kapsamında ve planladığımız doğrultuda frekanslarımızı aldık. Türk Telekom olarak müşteri başına en yüksek 5G kapasitesi ve en yüksek fiber istasyon oranıyla 5G’ye hazırız” dedi.
% 56’SI FİBERE BAĞLI
Teknolojide yeni bir dönemin kapılarını aralayacak olan 5G’nin temel yapı taşını fiber altyapının oluşturduğunu vurgulayan Özden, “Türk Telekom olarak, yüzde 56’sı fibere bağlı baz istasyonlarımızla en iyi müşteri deneyimini biz sunacağız. Müşteri memnuniyeti odaklı çalışmalarımızla güçlü büyüme ivmemizi sürdürürken, 2025 üçüncü çeyrekte mobil alanda 2.3 milyon abone kazanımıyla tarihin en iyi çeyrek performansını kaydettik ve mobil abone sayımızı 30.8 milyona taşıdık” diye konuştu. “Başarımızın arkasında yatan en güzel nedenlerinden biri de gençlerle kurduğumuz güçlü bağ” diyen Özden, şöyle devam etti: “Gençlik markamız Selfy ile gençlerin ihtiyaçlarını dinleyerek bu ihtiyaçları karşılıyor ve onlara eğlenebilecekleri, sosyalleşebilecekleri ve kendilerini ifade edebilecekleri bir dünya sunuyoruz.” Pek çok kategoride marka işbirlikleriyle gençlerin hem dijital hem de sosyal yaşamlarını daha keyifli hale getirdiklerinin altını çizen Özden, Selfy Fest’25’te öğrencilerin 5G’nin günlük hayata nasıl dokunduğunu deneyimleme fırsatı yakaladıklarını aktardı.

EKONOMİNİN DİNAMOSU İNOVASYON OLUYOR
Koç Üniversitesi’nin 2016 yılından bu yana bilimsel üretimi teşvik etmek amacıyla verdiği Rahmi M. Koç Bilim Madalyası’nın bu yılki sahibi belli oldu. Ekonomi alanındaki teorik ve ampirik çalışmalarıyla öne çıkan Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, inovasyon, verimlilik, girişimcilik, gelir dağılımı ve sosyal mobilite üzerine geliştirdiği araştırmalar nedeniyle ödüle layık görüldü.
İSTİHDAM ARTIYOR
Chicago Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde görev yapan Akçiğit’in çalışmaları, özellikle girişimciliğin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini büyük veri analizleriyle somutlaştırması bakımından dikkat çekiyor. Araştırmalar, yeni kurulan girişimlerin yalnızca ekonomik hareketlilik yaratmakla kalmayıp, yüksek verimli üretimi tetiklediğini ve yeni teknolojilerin ortaya çıkmasına zemin hazırladığını ortaya koyuyor. 2025 yılında yayımlanan güncel bir araştırma, Türkiye’de girişimcilik oranındaki yüzde 1’lik artışın bölgesel gelirlerde yaklaşık yüzde 2.7’lik bir artışla ilişkili olduğunu gösteriyor. Veriler, özellikle bilgi temelli ve teknoloji odaklı girişimlerin, ekonomik büyüme üzerinde çarpan etkisi yarattığını ortaya koyuyor. Uluslararası kaynaklarda yer alan çalışmalar da benzer sonuçlara işaret ediyor: Girişimciliğin yüksek olduğu bölgelerde istihdam artıyor, verimlilik yükseliyor ve rekabet gücü belirgin şekilde güçleniyor. Bu nedenle girişimcilik, birçok ekonomide kalkınma politikalarının merkezine yerleştiriliyor.
BİLİM YOLUYLA HİZMET
Ödül töreninde konuşan Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Metin Sitti, madalyanın bir Koç Üniversitesi mezununa verilmesinin özel bir anlam taşıdığını vurgulayarak, “Bu başarı, kurucumuz Vehbi Koç’un ‘bilim yoluyla ülkeye hizmet’ vizyonunun en parlak örneklerinden biridir” dedi.
REFERANS NİTELİĞİNDE
Prof. Dr. Ufuk Akçiğit ise, Türkiye’nin en değerli bilim ödüllerinden biriyle onurlandırılmanın kendisi için büyük mutluluk olduğunu belirterek, Koç Üniversitesi’nin akademik gelişimindeki rolüne dikkat çekti. Uzmanlara göre Akçiğit’in girişimcilik ve ekonomik büyüme ilişkisini veri temelli biçimde ortaya koyan çalışmaları, sadece akademide değil, kamu politikalarında da önemli bir referans niteliği taşıyor. Ekonomistler, girişimcilik ekosisteminin güçlendirilmesinin Türkiye’nin verimlilik, istihdam ve rekabet gücü hedeflerine doğrudan katkı sağlayacağı görüşünde birleşiyor.

SAĞLIK SİGORTALARINA YAPAY ZEKA DOKUNUŞU GELİYOR
Sağlık sigortacılığında karar süreçlerini bilimsel doğruluk, hız ve şeffaflık ekseninde yeniden tanımlayan Opinion AI, AXA Sigorta ile önemli bir iş birliğine imza attı. Yapay zeka temelli klinik karar destek sistemi, AXA Sigorta’nın provizyon süreçlerine entegre edilerek Türkiye sigorta sektöründe yeni bir dönemi başlatıyor. Opinion AI’ın geliştirdiği sistem, her provizyon talebini güncel tıbbi rehberler, uluslararası literatür ve saygın tıbbi veri kaynaklarıyla karşılaştırarak değerlendiriyor. Tanı ve talep edilen işlemlerin tıbbi gerekliliğini analiz eden yapay zeka nadir hastalıklardan karmaşık vakalara kadar her alanda uzmanlık düzeyinde öneriler sunuyor.
DİJİTAL İKİZLE BAĞLAM KURMA
Sistem, kararlarını sadece üreten değil aynı zamanda bilimsel referanslarla şeffaf şekilde gerekçelendiren yapısıyla dikkat çekiyor. Tıbbi literatürdeki en son gelişmeleri sürekli tarayan altyapı, bilgi tabanını otomatik güncelleyip, değerlendirmeyi en güncel rehberlere uygun gerçekleştiriyor. Opinion AI Kurucu Ortağı Elif Elkin, bu iş birliğinin sektör için bir dönüm noktası olduğuna dikkat çekerek, şöyle konuştu: “Geliştirdiğimiz yapay zeka tabanlı klinik karar destek sistemi ile provizyon süreçlerindeki karar kalitesini ve hızını yeni bir seviyeye taşıyoruz. Her provizyon kararı, dünya çapında kabul görmüş bilimsel kaynaklarla destekleniyor ve şeffaf bir gerekçeyle sunuluyor. Bu model, hem uzman ekiplerin iş yükünü azaltıyor hem de daha bütüncül bir değerlendirme yapılmasını mümkün kılıyor.” AXA Sigorta CEO’su Yavuz Ölken ise, iş birliğinin şirketin sağlık alanında benimsediği insan odaklı yaklaşımı güçlendirdiğini belirtti. Ölken, “Provizyon süreçlerinde ihtiyaç duyulan tıbbi değerlendirmeyi, yapay zeka destekli ve literatüre dayalı bir sistemle güçlendirmek; karar kalitesini artırırken sigortalılarımıza daha hızlı ve şeffaf hizmet sunmamızı sağlıyor” dedi.


