Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Milli gelirde 1.4 trilyon doları da hep birlikte aşacağız
Bakan Bolat, “İhracatımız mal olarak 270 milyar dolar sınırına geldi. Hizmet ihracatı olarak 118 milyar dolar 120’ye yaklaştık. Topladığımızda 390 milyar dolar hedefini bu sene gerçekleştireceğiz. 390 milyar dolar demek 1.4 trilyon dolar milli gelirin yüzde 25’inden fazla yüzde 30’a yakın bir ihracat demek” dedi. Burada konuşan Bolat, gittikleri her yerde borsa, sanayi odaları iş dünyası ve ihracatçılarla bir araya geldiklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde önemli gelişmeler olduğunu belirten Bolat, “22 yıldır Türkiye Cumhuriyeti’nde siyasi ve ekonomik istikrar, ekonomik atılımlar gelişmelerle dolu dolu bir dönemi geçiriyoruz. Türkiye ekonomisinde 17. sıraya cari fiyatlar ve döviz kurları üzerinden yükselmesi, satın alma gücü paritesine göre dünyada 17. sıraya yükselmemiz çok büyük bir başarı. 1.4 trilyon dolar söylendiği gibi yıl sonunda inşallah 1.4 trilyon doları da milli gelir olarak hep birlikte aşacağız” diye konuştu.
Bolat, dünyada yaşanan ekonomik sıkıntılara değinerek, şöyle devam etti: “2008-2009 dünya ekonomik krizi, 2010-2014 Avrupa’nın borç ve ekonomik durgunluk krizi, 2020-2021 Kovid-19 salgını ve bunun ekonomileri durdurma krizi, salgından çıkarken tedarik zincirlerinin kopması, talebin de aşırı şişmesi nedeniyle yaşanan bütün dünyadaki hiperenflasyon dönemi ve üstüne kuzey komşularımızın mini bir dünya savaşına tutulması, ardından da Anadolu coğrafyasının 800 yılda gördüğü en büyük iki deprem 6 Şubat Kahramanmaraş depremleri gerçekten çok sarsıcıydı ama hamdolsun sayın Cumhurbaşkanımızın yönettiği hükümetlerimiz önceki dönemlerde olmak üzere hiç bir malın yokluğunun görülmediği, hiç bir malın arz sorununun ortada olmadığı ve bu 22 yılın en az 17-18 yılında tek haneli ya da yüzde 12-13’lerde makul enflasyon sürecinin olduğu istikrarlı süreçleri yaşadık. Bunun sonucunda 22 yılda reel olarak ortalama yüzde 5.4 büyüdük”
TÜİK’in milli gelir rakamlarını yakın zamanda açıklayacağını ifade eden Bolat, şunları kaydetti: “Bir iki gün sonra TÜİK milli gelir rakamlarımızı açıklayacak. Aşağı yukarı 10 gün sonra da orta vadeli 3 yıllık program halkımızla paylaşılacak. Bu çalışmaları yaparken hem ülkemizin kaynakları, ihtiyaçları, halkımızın beklentileri, alım gücünün yükseltilmesi hep bunlar hedeflendi. Tarımımızın, sanayinin, hizmetler sektörümüzün, ihracatımızın ve hizmetler ihracatının artırılması noktasında çok büyük mesafeler alındı. Günlük ve kısa vadedeki içimizde yaşadığımız bazı sorunlar bizleri bazen yeise kaptırabilir ama inanın orta ve büyük vadeli resimden baktığımızda Türkiye 22 yılda siyasi ve ekonomik istikrar ve ekonomik reformlar ve atılımlar sayesinde çok büyük mesafeler sağladı”
Bolat, Erzurum’daki gelişmeleri de yakında gördüğünü anlatarak, “2004 yılında TÜSİAD şubesini açtığımız Erzurum ile bugün ki Erzurum arasında 40-50 katı olumlu yönde fark olduğunu her gelişimde görüyorum. Bazen göremiyoruz neler oluyor ama dışarıdan gelenler bu farkları daha iyi görebiliyor. Anadolu’muzun her tarafında büyük atılımlar oldu. 180 OSB’den 380’e çıktık. Üretimimiz 238 milyar dolardan 1.4 trilyon doları aşacak bir şekilde ilerliyor. Kişi başına milli gelirimiz 3 bin 608 dolardan şu anda birinci çeyrek sonunda 16 bin dolara yaklaştı. Şimdi ikinci çeyrek rakamları açıklandığında 16 bin doların üzerini göreceğiz ve dünyada bu kadar ekonomik, siyasal krizler, savaşlar afetler olduğu bir ortamda bu krizler Türkiye’de çok iyi yönetildi. Halkımız sağlık, eğitim, enerji alanında bunlar çok iyi yönetildi. Elektrik krizi var mı? Birçok ülke, komşular dünyada günde 3-5 saat elektrikle hayatlarını sürdürmeye çalışan ülkeler var. Bizim bir avantajımız var. Ticaret Bakanı olarak birçok ülkeye gittiğimiz için aramızda ne kadar lehimize oluşan farkları görebiliyoruz. Dışarıda bunlar çok daha iyi görülüyor. Güçlü Türkiye ekonomisi, güçlü Türkiye ürünleri, kaliteli yüksek teknolojisi, güçlü yönetimi lideri olan Türkiye. Dünyada barış konusunda arabuluculuğu olan, sözü dinlenen, bölgesel lider küresel oyuncu olarak Türkiye olarak hep görülüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Sanayi alanında da birçok atılım yaptıklarını dile getiren Bolat, sözlerini Şunları söyledi: “Sanayide büyük atılımlar yaptık. Milli gelir 1.4 trilyon dolara yükseliyorsa bunun yaklaşık yüzde 22-23 sanayi ürünü. Yaklaşık 350-375 milyar dolar sanayi üretiminden bahsediyoruz. Tarımsal üretimimiz, Erzurum tarım ve hayvancılık başkenti olan illerden birisi. 24 milyardan 74,5 milyar dolara çıktı. Bazen yazıyorlar ‘ekonomik krizde ülke battı tarım gitti’ lafları. Tarım bittiyse 75 milyar dolar üç katına çıkmış üretimi kim yapıyor.? Çiftçilerimiz yapıyor. Ülke krizdeyse bu kadar üretimi, sanayiyi kim yapıyor. Krizde olan bir ülkenin ihracatı olur mu? İhracatımız mal olarak 270 milyar dolar sınırına geldi. Hizmet ihracatı olarak 118 milyar dolar 120’ye yaklaştık. Topladığımızda 390 milyar dolar hedefini bu sene gerçekleştireceğiz. 390 milyar dolar demek 1.4 trilyon dolar milli gelirin yüzde 25’inden fazla yüzde 30’a yakın bir ihracat demek. Bunlar gösteriyor ki sıkıntılarımız var ama yaşadığımız depremler, salgınlar, etrafımızdaki savaşlar çok büyük hadiseler. O ülkeleri veya ekonomisi zayıf dayanıksız ülkeleri yerle yeksan eden olaylar. Ama biz vatandaşımızın hayatının kötüleşmesine müsaade etmedik. Önce istikrar ve hemen yükseliş bunun için çaba sarf ediyoruz”
“Enflasyon 2023’lerde yaklaşık yüzde 65-70’lere yakın rakamlardı şimdi 33,5’e kadar gerilettik. Tam 15 aydır enflasyon oranı her ay geriliyor” diyen Bakan Bolat, esnafa yönelik desteklerin sürdüğünü belirterek, “Esnaflarımıza destek veriyoruz. 22 yılda tam 4,5 milyon kullandırımla 658 milyar lira yüzde 50 finansman maliyetli sübvansiyonlu finansman verildi. Bu yılda ilk 7 ay itibariyle 94 milyar verildi. Erzurum’da da esnaflarımız bu yıl ilk 7 ayda 709 milyon liralık destek aldılar. Erzurum’daki esnaf kardeşlerimiz 22 yılda 33 bin 373 defa esnaf kredisi kullanarak 5 milyar liralık destekten faydalanmışlar. Bir müjde vermek istiyorum. TEZKOP başkanımızla görüştüm ve Halkbank Genel Müdürü sağ olsun her zaman TESKOP ile birlikte esnafımızın yanında Esnaf Kefalet Kooperatifi üyelerimiz için inşallah yarın itibariyle 150 milyon liralık daha yüzde 50 sübvansiyonlu yüzde 25 maliyetli 4 yıl geri ödemeli esnaf kredisini buraya göndermiş olacağız. Hayırlı uğurlu olsun.” diye konuştu.
Erzurum’daki ihracat rakamlarına da değinen Bolat, şöyle devam etti: “Erzurum’da ihracat rakamlarında artışımız var. Bu yılın sonuna kadar Türkbank’ın da şubesini açıyoruz. Türk bank ihracat kredisi verir yüzde 50 sübvansiyonludur ve Erzurum’a şube açıyor. Erzurumlu ihracatçılarımızın yanına geliyor. Bu da çok çok önemli bir gelişme. Bunun yanında ihracatımızda Erzurum’da artıyor. Bu yıl faaliyet bazında 2024 yılında Erzurum’un ihracatı 164 milyon dolar oldu. Yüzde 53 artış gösterdi 2023 yılına göre kıyasla. Bu yılda ocak-temmuz döneminde bir yıl öncesinin ocak-temmuz dönemine göre de 85,5 milyon doları olmuşuz Erzurum’un ihracatı. İnşallah yine bu 164 milyon dolara doğru gelecek diye ümitliyiz. İthalatta da Erzurum’un net cari fazla veren bir il olduğunu memnuniyetle söylemek istiyorum. Geçen yıl 91 milyon dolar ithalatı var Erzurum’un. Bu yıl ilk 7 ay itibariyle de 64 milyon dolar ithalatı var. Bu anlamda da Erzurum hamd olsun net 20 milyon dolar bu yılın ilk 7 ayında dış ticaret fazlası var. Daha iyi olacak inşallah.”
Bolat, istikrar ve dengelenmenin çok olumlu sonuçlar vermeye başladığını dile getirerek, şunları kaydetti: “Bu istikrar ve dengelenme dönemi çok olumlu sonuçlar vermeye başladı. Enflasyonu 2023’lerde yaklaşık yüzde 65-70’lere yakın rakamlardı şimdi 33,5’a kadar gerilettik. Tam 15 aydır enflasyon oranı her ay geriliyor. Bunun yanında faiz oranlarında da finansman maliyetlerinde gerileme süreci başladı hızlanıyor. İlgili kurumlar merkez bankamız takip p ediyorlar ve onlarda ülkemizde finans şartlarının iyileşmesi ve finansmanı erişim noktasında çaba sarf ediyorlar. TOBB’un ‘nefes kredisi’ birinci dilim 23 bin müteşebbise kullandırıldı. İkinci dilimi de şu anda onaylanma aşamasında. KGF kredileri var şu anda bunlarla da bu sorunları kolaylaştırmaya çalışıyoruz. Enflasyon düştükçe finansman şartları da aşağı doğru gerileyecek ve iyileşme hızlanacak. Bu yıl ikinci çeyrekte nisan, mayıs, haziran döneminde büyüme rakamı da birinci çeyrekten daha yukarıda olacak bu kesin. Yüzde 2 idi birinci çeyrek niye böyle diyoruz çünkü sanayi üretiminde ikinci çeyrekte yüzde 7’nin üzerinde bir artış oldu.”
Ağustos ayında olumlu gelişmelerin yaşandığını anlatan Bolat, “Bu hafta birçok önemli gösterge açıklandı. Tüketici fiyat endeksinde, reel kesim güven endeksinde, ekonomik güven endeksinde ağustos ayı itibariyle olumlu iyileşme, gelişme var. İnşallah eylülün başında enflasyon oranı açıklandığında da ümidimiz var. Yüzde 33,5’un altına gerilemesini bekliyoruz. Bunlar da finans şartlarına olumlu yansıyacaktır diye ümitliyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Bolat, Erzurum’daki istihdam rakamlarına da değinerek, sözlerini şöyle tamamladı: “Bir şehrin gelişip gelişmediği o şehirdeki istihdam sayılarının artışından anlaşılmaktadır. Erzurum’da istihdam rakamlarının gerçekten 21 yılda önemli artış gösterdiğini gözlemliyoruz. 2002 yılında 97 bin aktif sigortalı sayısı 177 bine yükselmiş. Neredeyse 2 katı aktif sigortalı sayısında bir artış var bu da yüzde 81’lik bir orana tekamül ediyor. Eğer burada ekonomi kötüye gitseydi, iş yerleri kapansaydı aktif sigortalı sayısı buralara kadar gelir miydi? Mümkün değil. Erzurum Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nda Kış Turizm Başkenti oldu. Avrupa Kış Sporları Merkezi oldu, tarım, hayvancılık ve sanayide büyük bir atılım var bunları görüyoruz. Hükümetlerimiz 22 yılda 176 milyar lira kamu yatırımı yapmış tam 176 milyar lira. Sosyal tesisler, gençlik merkezleri, üniversiteler, hastaneler… İnşallah biz çalışmaya devam edeceğiz.”
