Anadolu’daki tarihi binlerce yıl öncesine uzanan değerli meyve üzüm, sadece lezzetiyle değil aynı zamanda vücuda sağladığı faydalarla da dikkat çekiyor. Üzüm yetiştiriciliğinde Türkiye, dünyada sayılı ülkeler arasında yer alıyor. Ege Bölgesi başta olmak üzere Manisa, Denizli, İzmir gibi iller hem sofralık hem kurutmalık üzüm üretiminde ön planda. Sıcağı seven üzüm, aynı zamanda Akdeniz, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde de verimli şekilde yetiştirilebiliyor. Dünyada ise İtalya, Fransa, ABD ve Çin büyük üzüm üreticileri arasında yer alıyor.
Üzümün her çeşidinin aroması kendine özgü. Tatlılığı doğal şekerlerden geliyor ve bu nedenle hem enerji veriyor hem de ağızları tatlandırıyor. Diyetisyen Betül Merd, birçok yararı olan üzümle ilgili çok önemli bilgiler verdi…
VİTAMİN KAYNAĞI
Su oranı yüksek ve doğal şeker içeriği nedeniyle enerji veren üzümün 100 gramı yaklaşık 70-80 kcal içeriyor. Dyt. Merd, üzümün içindeki vitaminleri şöyle sıraladı:
C vitamini, K vitamini, B6 vitamini. Potasyum, bakır, manganez gibi mineraller. Resveratrol ve flavonoidler gibi antioksidan bileşenler açısından zengin. Resveratrol, üzümün özellikle kabuğunda bulunan bir bileşiktir ve kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkisiyle bilinmektedir.
KALBİMİZİ DE BEYNİMİZİ DE KORUYOR
Uzun süreli ve dengeli tüketildiğinde üzümün birçok yararı bulunduğunu söyleyen Dyt. Merd, faydalarını şöyle sıraladı:
Kalp sağlığını destekler, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. Yapılan bir araştırmada üzümdeki resveratrol bileşiğinin antioksidan ve antienflamatuar özellikler içerdiği belirlenmiştir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Üzüm çok sayıda antioksidan içerir. Kuersetin, mor ve siyah üzümlere renklerini veren bir antioksidandır. Nörodejeneratif hastalıklara karşı koruma sağlar. Araştırmalar, üzümün Alzheimer hastalığına karşı koruduğunu göstermiştir. Sindirim sistemini destekler, kabızlığa karşı faydalıdır. Ayrıca üzüm, kilo kontrolü sağlamaya yardımcı olabilecek besinler açısından zengin, düşük kalorili bir atıştırmalıktır.
Cilt sağlığına katkı sağlar, özellikle çekirdekli türlerde anti-aging etkileri vardır. Bazı araştırmalar, üzümlerde bulunan bir bileşik olan resveratrolün yaşlanma sürecini yavaşlattığını göstermektedir. Enerji verir, yorgunluk hissini azaltır. Üzümde eser miktarda melatonin bulunur. Melatonin, beyinde üretilen ve dinlendirici bir uykuyu destekleyen bir hormondur. Üzüm kemikleri güçlendirir. K vitamini, kalsiyum, magnezyum ve potasyum açısından zengindir. Bu temel vitamin ve mineraller kemik sağlığını destekler. Bunları yeterli miktarda almamak kemik kırığı riskini artırabilir.
TÜKETİRKEN PORSİYON KONTROLÜ ÖNEMLİ
Üzümü tüketirken nelere dikkat edilmesi gerektiğini ise Dyt. Merd, şöyle anlattı: Üzüm sağlıklı bir meyvedir ama porsiyon kontrolü çok önemlidir. Özellikle insülin direnci, diyabet ya da kilo kontrolü hedefi olan bireylerde aşırı tüketimi önerilmez. Taze üzüm için bir porsiyon yaklaşık 15-20 tane (bir küçük salkım) olarak düşünülebilir. Kuru üzüm ise yoğun şeker içerdiğinden 1 yemek kaşığı kadar ile sınırlandırılmalıdır. Üzümü yanında çiğ badem ya da yoğurt gibi protein içeren gıdalarla birlikte tüketmek, kan şekerinin daha dengeli seyretmesini sağlar.
