Dini değerleri hedef alan, sanatçılara karşı yapılan ayrımcılık ve hak ihlallerini görmezden gelen çevrim içi müzik platformu Spotify’ın rekabet kurallarını da ihlal ettiği gerekçesiyle Rekabet Kurumu tarafından inceleme başlatıldı.
Dijitalleşme ile birlikte müzik endüstrisinde tüketici alışkanlıkları köklü biçimde değişirken fiziki formatlardan çevrim içi akış hizmetlerine geçiş hızlandı. Bu alan, küresel ölçekte hızla büyüyen bir pazar haline gelirken küreselleşen dijital müzik akış hizmetleri, müzik endüstrisindeki pazar dinamiklerini de etkiledi.
DİNLEYİCİ YÖNETİLİYOR
Bu durum tüketicilerin müzik tüketim şekillerini, sanatçıların görünürlük olanaklarını ve içerik üretim süreçlerini yeniden şekillendirdi. Bugün gelinen noktada dijital müzik platformlarının algoritmik öneri sistemleri ve küratörlü çalma listeleri, sanatçıların eserlerinin keşfedilmesi, dinleyici tercihleri ve içerik üretiminin yönlendirilmesinde belirleyici bir konuma sahip oldu. Öte yandan çevrim içi müzik akış hizmetlerinin sunulmasında benimsenen politikalar, müzik içeriklerinin yayınlanmasına yönelik akdedilen lisans anlaşmaları çerçevesinde çeşitli hak sahiplerine ödenen telif ücretleri üzerinde de doğrudan etkili olmaya başladı.
REKABET ENDİŞESİ OLUŞTU
Bu çerçevede, geniş bir kullanıcı tabanına sahip olan ve müzik içeriğinin önemli dağıtım kanallarından biri haline gelen Spotify’ın Türkiye’de uyguladığı stratejiler ve politikaların müzik endüstrisinde rekabet karşıtı etkilere yol açtığı yönünde çeşitli iddialar ve endişeler gündeme geldi. Söz konusu hususların kapsamlı bir şekilde ele alınabilmesi amacıyla Rekabet Kurulu tarafından 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında inceleme başlatılmasına karar verildi. İncelemenin konularını genel olarak Spotify’ın çevrim içi müzik akış hizmetleri pazarında faaliyet gösteren rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştıran eylemlerde bulunup bulunmadığı, lisans ilişkisi kapsamında çeşitli muhataplara ödediği telif ücretlerinin dağılımında rekabet karşıtı stratejiler uygulanıp uygulanmadığı ile platformda yer alan sanatçılar ve içerik üreticileri arasında başta platformda görünürlük olmak üzere çeşitli yönlerden ayrımcılık yapılıp yapılmadığı oluşturdu.
AHLAK DIŞI İÇERİKLER
Spotify ile ilgili bir başka incelemede Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yürütülüyor. Kültür Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu platformun yapılan uyarıları dikkate almadığını açıklarken “Platformda playlist adı altında Peygamber efendimize yönelik dini hassasiyetlerimizi hiçe sayan, insanımızın kutsallarına yönelik kabul edilemez içerikler ile Cumhurbaşkanımızın kıymetli eşi Emine Erdoğan hanımefendiyi hedef alan, milletimizin kültürel ve ahlaki değerleriyle bağdaşmayan, toplumumuzun birlik ve beraberliğine yönelik sinsi ve provokatif, ahlak dışı içerikler tespit edilmiştir. Adli sürecin başlatılması gerektiğini düşünüyor ve kurumlarımızı göreve davet ediyorum” dedi.
SANATÇILARIMIZIN EMEĞİNİ KORUYACAĞIZ
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, konuya ilişkin SABAH’a yaptığı değerlendirmede, “Dijitalleşmenin hız kazandığı günümüzde müziğe erişim kolaylaşırken, sanatçılarımızın da emeğinin karşılığını adil şekilde alması büyük önem taşıyor. Kurum olarak, dijital müzik platofrmlarının bu hassas dengeyi ne ölçüde gözettiğini yakından takip ediyoruz. Spotify hakkında başlattığımız inceleme kapsamında, platformun fiyatlama politikalarının sektördeki dengeyi nasıl etkilediği, sanatçılara yönelik görünürlük uygulamaları, telif haklarının adil dağılımı ve bazı üreticilere sağlanan ayrıcalıklar gibi iddiaları detaylı şekilde değerlendireceğiz. Amacımız, müzik sektöründe adil rekabetin sağlanması, içerik üreticilerinin eşit şartlarda faaliyet gösterebilmesi ve kültürel çeşitliliğin dijital ortamda korunmasıdır” dedi.
DİJİTAL PLATFORMLARIN SORUŞTURMASI SÜRÜYOR
Rekabet Kurulu, müzik platformu Spotify’ın yanı sıra geçtiğimiz aylarda abonelik ücreti karşılığında film ve dizi gibi içerikler sunan dijital platformlar Netflix, Disney+, Exxen, Blutv, Amazon ve Gain hakkında soruşturma açtı. Yapılacak incelemeyle rekabet karşıtı endişelerin ele alınması, ilgili pazarlardaki film, dizi, belgesel gibi içeriklerin yapımcı ile dağıtıcıları ve bunlarda yer alan oyuncu, yönetmen, senarist gibi kadronun rekabet engellerinin giderilmesi amaçlanıyor.
