Moldova‘ya gidin ya da Halep‘e… Veya Batum‘a… Saraybosna‘ya… Macaristan‘a… Kosova‘ya… Yolunuz daha kısa.
İstanbul-Ağrı… 1400 kilometre.
Serhat şehri… Defalarca gittim… Nereye baktıysam “serhat” tabelası var:
Serhat İş Merkezi… Serhat İlkokulu… Serhat Mahallesi…
Ama… Garip… Sorunlar yumağı… Kişi başına düşen milli gelirde son sıradaki üç şehirden biri serhat şehir.
İbrahim Çeçen… Ağrılı iş insanı… IC Holding Yönetim Kurulu Başkanı… Telefon etti:
– Kara kış gelmeden Ağrı’ya gidelim mi? Var mısın?
– Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın… Varım.
Bugün… Tarih boyunca uygarlıkların geçidi olan, Anadolu‘nun çatısındaki kadim şehir Ağrı‘dayım… İshak Paşa Sarayı… Ağrı Dağı… Kadim şehrin nabzı.
Yarın… Ve cuma günü… Serhat şehir izlenimleri.
***
AH! KEŞKE
Yola çıkmadan önce… Dün… Ağrı’ya telefon… Bir dostu aradım… Saim Alpaslan… Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı.
“Geliyorum… Hemşeriniz İbrahim Çeçen’le birlikte.”
İlk sözleri şunlar oldu:
“Abimiz… Şehrin abisi… Allah, ondan bir milyon kere razı olsun… Keşke onun gibi üç kişi daha çıksa.”
İbrahim Çeçen‘e bu sevgi fırtınasının sebebi ne?
Ağrı’da bir üniversite kurdu… İbrahim Çeçen Üniversitesi.
Anadolu’nun Doğu ucundan yükselen ışık… 10 binden fazla öğrenci.
Garip şehrin bacasız fabrikası.
Saim Alpaslan’ın dediği gibi… “Ah keşke onun gibi üç kişi daha çıksa.”
Ah keşke… Doğu’dan, Güneydoğu’dan İstanbul’a gidenler… Büyük servet sahibi olanlar… Doğdukları toprakları unutmasalar.
***
AKIL TUTULMASI
Meclis tutanakları… Siyasete tutulan bir aynadır… Belgedir… Arşivdir.
Yıllar önceydi… Meclis Genel Kurulu’nda, “Ağrı’da bir üniversite kurulması” konuşuluyordu.
Devlet bütçesinden tek kuruş çıkmayacak… Üniversiteyi bir Ağrılı kuracak… İbrahim Çeçen.
Bir milletvekili… Nedendir bilinmez… Önerge vermişti… Karşı çıkmıştı… İnanılır gibi değil… Akıl tutulması.
Ama Meclis çoğunluğu, bu önergeyi reddetmişti… Üniversitenin kurulması alkışlarla kabul edilmişti.
Merak edenler… Meclis tutanaklarına bakabilirler.
***
BİR SİYASET DERSİ
Ağrı’ya ilk gidişim… 1968… Başbakan Süleyman Demirel ile.
Sonra… Defalarca… Değişik zamanlarda… Seçimlerde.
Ağrı’dan… Unutamadığım anılardan biri… Siyaset bilimi açısından önemli… Ders gibi.
22 Temmuz 2007 seçimleri… 14 parti katılmıştı.
Ağrı… Adalet ve Kalkınma Partisi… Yüzde 63.2 oy almıştı… Ve beş milletvekili çıkarmıştı.
Diğer partiler… Hepsi seçim barajının altında… Bazıları yüzde bir oy bile alamamıştı.
Sonra… Bir yatırım… Tören… Ağrı’daydım…
Şehir, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan‘ı bekliyordu.
Erdoğan geldi… Alkış tufanı.
Kürsüye çıktı… Alkış… Alkış… Alkış.
Ve… Erdoğan ile birlikte Ağrı’ya gelen milletvekillerinin adları okundu.
Bekliyordum ki… Sanıyordum ki… Onlar da alkışlanacak.
Ama meydanda bir “Yuuh!… Yuh!..” patlaması yaşandı.
Beş milletvekilinin beşine de… “Yuuh!..”
Bazılarını yakından tanıyordum… Üzüldüm… Ve bu olayı hiç unutmadım.
***
NEDEN YUH?
Başbakan Erdoğan‘ın konuşmasından sonra halkın arasına girdim… Şehri dolaştım… Kahvede oturdum… Ve sordum:
– Milletvekillerinizi neden yuhaladınız?
Ağrı… Sorunlar yumağı… Fakirlik… İşsizlik… Çaresizlik… İnsanlar yatırım bekliyor… Hizmet istiyor.
Millet sanıyor ki… Milletvekilinin elinde sihirli değnek var… Bütün dertleri çözüverecek… Oysa ne mümkün.
Halk kime kızacak, kime çatacak, kimi yuhalayacak?
Hani bir söz var… “Debbağ (deriyi işleyen kimse) sevdiği deriyi yerden yere vururmuş.”
Vatandaş da o misal… Seviyor… Oy veriyor… Milletvekili seçiyor… Ve onu bütün dertlerin ilacı olarak görüyor.
***
KAVİMLER GÖÇÜ
Nüfus… İlin tamamı… İlçeler, beldeler köyler dâhil… 495 bin. Ağrı merkez… 120 bin.
Ama… Sadece İstanbul’da… Ağrı nüfusuna kayıtlı 235 bin kişi var.
İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa ve Kayseri’deki, Ağrılı nüfus… 500 binin üzerinde… Ağrı nüfusundan fazla.
Aydın‘ı (26 bin), Manisa‘yı (20 bin)… Antalya‘yı… Denizli‘yi… Sakarya‘yı… Tekirdağ‘ı… Diğer illeri… Ve yurtdışındakileri saymıyoruz.
İşte gerçek… Acı gerçek… Göç gerçeği.
***
ŞEKER FABRİKASI
Özelleştirme… Çağın gereği… Devlet ticaretle uğraşmaz.
Ama… Fakat… Lakin… Ağrı gibi, Van gibi, Kars gibi yerlerde… Özelleştirme ne kadar doğru?
Ve ne sonuç verdi?
Özelleştirdik… Çoğu kapandı… Arazisi rant alanı oldu… İşsizlik tırmandı.
Sözü Ağrı şeker fabrikasına getireceğiz.
Kapanmıştı… Zarar ediyor diye.
Ağrılılar… Cumhurbaşkanı Erdoğan‘a gittiler… Ve Cumhurbaşkanı Erdoğan “Açılsın” dedi.
Bugün… Ağrı şeker fabrikası… İyi yönetim… Çalışıyor… Kâr ediyor.
***
‘VALLAH DOĞRU’
Geçen yıl Ağrı’daydım… Yerel seçim öncesinde.
Halkla konuşuyordum… Göç… İnsan göçü… Sermaye göçü.
Saim Alpaslan’ın söylediklerini hiç unutmadım… Dinleyenler, “Vallah doğru” demişlerdi:
“Fukara… Gariban… Ekmek parası için gidiyor… Parası olan da, parayı çuvala doldurup İstanbul’un yolunu tutuyor, büyük iş insanı oluyor… Buraları unutuyor.”
***
AĞRI DAĞI’N ETEĞİNDE…
Milletvekili seçimi… 14 Mayıs 2023… Yeşil Sol Parti… Yüzde 54.46.
Yerel seçim… 31 Mart 2024… DEM Parti adayının aldığı oy… Yüzde 51.07.
Ağrı… Terörsüz Türkiye için nabız nasıl atıyor? Doğubayazıtlılar ne diyor?
Hepsi… Ve daha fazlası… Yarın. Varalım… Dinleyelim… Türküdeki gibi:
“Ağrı Dağı’n eteğinde,
Uçan güvercin olsam.”
