Savunma sanayiinde her geçen gün yeni bir başarıya imza atan Türkiye, İspanya ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk milli jet eğitim ve hafif taarruz uçağı HÜRJET’in ihracatına yönelik 2.6 milyar euro değerinde anlaşma yaptı. Tarihi anlaşma ile Türk jetleri, Avrupa Birliği ve NATO üyesi bir ülkenin envanterinde yer alacak. İspanya’ya 30 adet Hürjet teslimatının 2028 yılının son çeyreğinde başlaması ve 2036 yılına kadar devam etmesi planlanıyor. SABAH’ın edindiği bilgiler göre, HÜRJET 2026’da Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edilecek. Hava Kuvvetleri’ne teslim edilecek uçak halihazırda üretim hattında ve son montaj hattına yakında girecek. Türk Hava Kuvvetleri’ne teslimatların ardından da İspanya’nın uçakları teslim edilmeye başlanacak. İspanya’ya ihraç edilen HÜRJET’ler TUSAŞ tesislerinde üretilecek. Halihazırda 2 prototipi olan ve ağır testlerden geçen HÜRJET, gerektiğinde pilot yetiştirecek, gerektiğinde silahla donatılıp harp sahasına gidebilecek. HÜRJET Projesi 2017 Ağustos’unda başladı.
Proje kapsamında 2019 yılına kadar; kavramsal tasarım faaliyetleri, rüzgâr tüneli testleri, spin tüneli testleri ve mock-up üretimi başarıyla gerçekleştirildi. 2019’da uçağın “Ön Tasarım Gözden Geçirme” faaliyetleri tamamlandı. Yerli ve milli ilk insanlı süpersonik jet uçağı HÜRJET ilk uçuşunu ise 2023’te başarıyla gerçekleştirdi. Bu süre zarfında çok zorlu testlerden geçen HÜRJET, 9 yıl içinde ihracat başarısı yakaladı. Kısa sürede önemli aşama kaydeden HÜRJET, Türkiye’nin en önemli projelerinde kritik roller üstlenecek. Milli Uçak Gemisi’ndeki Milli Muharip Uçak KAAN ve insansız uçak KIZILELMA ile birlikte ise HÜRJET’in donanma versiyonu da iniş kalkış yapabilecek. Türkiye’nin ilk jet motorlu süpersonik savaş uçağı HÜRJET, kahraman Türk pilotlarını yetiştirecek. HÜRJET gerektiğinde de silahla donatıp harp sahasına da gidebilecek. Bu özelliğiyle HÜRJET, yerli üretim silahlar ve radarlarla donatılarak kısmen F-16’ların yerine de geçebilecek. Ayrıca Türk akrotim gösteri uçakları da HÜRJET filosundan oluşacak.
NATO’NUN EĞİTİM UÇAĞI OLABİLİR
İspanya’nın hem NATO hem de AB üyesi olması, HÜRJET için yapılan anlaşmaya çok daha kritik anlam yüklüyor. Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi gibi ülkelerin AB ile Türkiye arasına koyduğu engellemeler etkisiz hale geliyor. Avrupa’nın Türkiye’siz olamayacağının somut bir işareti olan anlaşma, İspanya ile Türkiye arasında yeni işbirliklerine vesile olacak. Öte yandan HÜRJET’in NATO’nun eğitim uçağı olmasının önünün de açık olduğu değerlendiriliyor.
İSPANYA NEDEN TERCİH ETTİ?
Türkiye ile özellikle deniz savunması alanında yakın çalışan İspanya ile askeri ilişkiler son dönemde daha da yakın hale geldi. Türkiye ve İspanya arasındaki hükümet düzeyindeki iyi ilişkiler ve iki ülke orduları arasındaki yakın işbirliğinin ihracata etkisinin büyük olduğu değerlendiriliyor. Geçtiğimiz şubat ayında Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu ile İspanya Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Francisco Braco Carbo, 2 HÜRJET ile kol uçuşu gerçekleştirdi. Generallerin bu uçuşunu dünya medyası yakın merceğe aldı. İspanya, HÜRJET’ler ile envanterindeki F5B’lerin yerine geçecek süpersonik uçak ihtiyacını karşılayacak. İspanya’da kurulacak NATO Eğitim Merkezi’nde HÜRJET de kullanılacak. Çok sayıda NATO pilotunun görev alacağı merkezde, dünya HÜRJET’i görebilecek. Öte yandan, TUSAŞ, Airbus ve İspanya Savunma Bakanlığı arasında imzaları atılan mutabakat anlaşması gereği, bu uçağın ortak altyapı üretiminin İspanya’da yapılması öngörülüyor.
SESTEN HIZLI UÇUYOR
HÜRJET, yüksek performansı ve gelişmiş aviyonik kabiliyetleri sayesinde 5. nesil savaş uçakları için pilot yetiştirilmesinde kritik bir rol oynuyor. 5. nesil savaş uçaklarına geçiş süresini en aza indirmek için tasarlanmış kullanıcı ara yüzü sayesinde, süpersonik bir ileri jet eğitim uçağı olan HÜRJET, eskiyen eğitim uçaklarının yerini alacak ve genç pilotları modern savaş uçaklarının zorluklarına hazırlayacak. Ses hızını aşarak süpersonik hızlara ulaşan HÜRJET, maksimum 1.4 mach hıza ulaşmayı hedefliyor. Bu, HÜRJET’in, sesten 1.4 kat hızlı uçabileceği manasına geliyor. HÜRJET, yüksek manevra yeteneğine sahip ve 7G kuvvetiyle manevra yapabiliyor. HÜRJET’in varyantları arasında jet eğitim uçağı versiyonu, akrotim gösteri uçağı versiyonu, harbe hazırlık uçağı versiyonu, red aircraft versiyonu ve uçak gemisi versiyonları bulunuyor. Hürjet, 13.6 metre uzunluğa, 9.5 metre kanat açıklığı, 4.1 metre yüksekliğe sahip. Uçağın kanat alanı ise 25 metrekare. Azami 45 bin feet seviyesinde uçuş gerçekleştirebilen uçakta üçer adet kanat altında ve bir adet gövde altında olmak üzere 7 istasyon bulunabilecek, bunlara farklı faydalı yükler takılabilecek.
