Mutlak butlan nedir, ne demek? Hangi durumlar mutlak butlan sebebidir?


Mutlak butlan, bir hukuki işlemin, baştan itibaren kanuna aykırı olması nedeniyle geçersiz sayılması durumudur. Bu tür işlemler, hukuk sisteminde hiç yapılmamış sayılır; yani baştan itibaren hükümsüzdür. Bu durum genellikle kamu düzenine aykırılık, ahlaka aykırılık, imkânsız konular veya tarafların ehliyetsizliği gibi nedenlerle ortaya çıkar.
NİSPİ BUTLAN NEDİR?
Nisbi butlan, hukuki işlemin belirli sebeplerle geçersiz sayılması ancak bu geçersizliğin ilgili taraflarca ileri sürülmesi gereken bir durum olmasıdır. Bu geçersizlik, mutlak butlana göre daha hafif bir geçersizliktir ve genellikle sözleşme taraflarından birini koruma amacıyla getirilir.
Nisbi butlan durumunda; hukuki işlem baştan itibaren geçersiz sayılır ancak bu geçersizlik ancak ilgili tarafın beyanıyla geçerlilik kazanır veya geçersizlik kararı alınır. Nisbi butlan durumunun varlığını mahkeme kendiliğinden dikkate almaz.
Nispi butlan; hata, hile ve tehdit durumlarında gündeme gelir.
HANGİ DURUMLAR MUTLAK BUTLAN SEBEBİDİR?
Türk hukuk sistemine göre aşağıdaki durumlar mutlak butlan sebebi sayılmaktadır:
Kanuna Aykırılık: Hukuki işlem açıkça yasal düzenlemelere aykırıysa (örneğin kumar borcuna dair sözleşme).
Ahlaka Aykırılık: Genel ahlak kurallarını ihlal eden işlemler (örneğin yasadışı bir iş için yapılan anlaşma).
Kamu Düzenine Aykırılık: Toplumun genel düzenini tehdit eden işlemler.
Konu İmkânsızlığı: Gerçekleşmesi mümkün olmayan bir konuya ilişkin işlem.
Tarafların Ehliyetsizliği: İşlemi yapan taraflardan birinin tam ehliyetsiz olması (örneğin ayırt etme gücü olmayan kişi).