Kuzey Avrupa ülkelerinden Rusya’ya gözdağı: Korkmuyoruz ve hazırlıklıyız!
Kuzey Avrupa ülkeleri liderleri, İsveç’in başkenti Stokcholm’de AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen’in de katılımıyla gerçekleştirilen Kuzey Avrupa Kurulu (Nordic Council) toplantısının ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısına AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen’in yanı sıra İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo, Faroe Adaları Başbakanı Aksel Vilhelmson Johannesen ve İzlanda Başbakanı Kristrun Frostadottir katıldı.
Toplantının ev sahipliğini üstlenen İsveç Başbakanı Kristersson, basın toplantısının açılışında, Avrupa ve İskandinav iş birliğinin her zaman olduğundan daha önemli olduğu bir dönemde ortak güvenlik ve rekabet gücünü artırma konularını ele aldıklarını söyledi.
AB Komisyonu Başkanı Leyen, “Hazırlıklı olma ve rekabet gücü gibi konuların yanı sıra temiz teknolojide işbirliği ve Ukrayna’ya güçlü desteğin nasıl sürdürülebileceği” konularını ele aldıklarını ifade etti.
“İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NDAN BU YANA EN BÜYÜK TEHDİTLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, “Şu anda İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük tehditle karşı karşıyayız. Rusya, toplumlarımızı zayıflatmaya ve bizi bölmeye çalışıyor. Ancak bilmeliler ki, asla başarılı olamayacaklar” ifadelerini kullandı. Frederiksen, “Öncelikle Ukrayna’ya güçlü desteğimizi sürdürmemiz gerekiyor. Ukrayna, tüm AB ve kıta Avrupası için ilk savunma hattıdır” dedi.
Avrupa’nın yeniden silahlanması gerektiğini vurgulayan Frederiksen, “Artık iddialı bir savunma yol haritamızın olmasından çok memnunum. En geç 2030 yılına kadar kendimizi savunabilecek konumda olmalıyız. İskandinav ülkeleri olarak, savunma hazırlığı konusunda çok daha yakın işbirliği yapmak istiyoruz” diye konuştu.
“KORKMUYORUZ VE HAZIRLIKLIYIZ”
Basın toplantısında Rusya’nın yeni füze testine ilişkin bir soruya cevap veren Norveç Başbakanı Store, “Norveç’in kuzeydeki Rus askeri teknolojisi denemelerini çok yakından takip etmesi uzun bir gelenektir. Dünyanın en büyük nükleer cephaneliğine 100 kilometre mesafede bulunuyoruz. Bence NATO’nun en büyük gücü, bu gelişmeleri dikkatle izleyebiliyor olmamızdır. Bu durum esasen doğrudan bize yöneltilmiş değil ama bu, Rusya’ya ait stratejik bir silah. Dahası, bu tür gelişmelere bu denli vurgu yapılıyor olması da endişe verici bir işaret” dedi.
Füze denemesi hakkında yeterli bilgi olmadığını vurgulayan Norveçli lider, “Korkmuyoruz ve hazırlıklıyız. Biz, Sovyetler Birliği ve Rusya ile komşu olmanın ne anlama geldiğini biliyoruz ve savunma kapasitemizi güçlendiriyoruz. Üstelik artık İsveç ve Finlandiya’nın NATO’da ortaklarımız olması sayesinde hem birlikte çalışabilirliğe hem de kuzeydeki savunma planlamasında güçlü bir koordinasyona sahibiz” ifadelerini kullandı.
“RUSYA, UKRAYNA’DAKİ SAVAŞ BİTİNCE BİRLİKLERİNİ BATI SINIRINA KAYDIRACAK”
Finlandiya Başbakanı Orpo ise, “Rusya ile uzun bir geçmişimiz var. Bu nedenle Rusya, Ukrayna’ya saldırdığında İsveç ile birlikte NATO’ya katılma kararı aldık. Bugün NATO içinde savunmamızı ve güvenliğimizi güçlendirmek için çalışıyoruz. AB dahilinde ve İskandinav ülkeleri olarak da birlikte hareket ediyoruz” dedi.
Rusya’yı bir numaralı tehdit olarak tanımlayan Orpo, “Ukrayna’daki savaş sona erdiğinde Rusya’nın askeri güçlerini batı sınırlarına yani bizim sınırlarımızın arkasına kaydıracağı açıktır. Bu nedenle sadece NATO’daki müttefiklerimizle değil, aynı zamanda AB ile birlikte de savunmamızı güçlendirmek zorundayız. Bu, bizim için gerçek bir tehdit” ifadelerini kullandı.
“UKRAYNA’NIN FİNANSMAN İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAYA HAZIRIZ”
Rusya’nın Avrupa’daki dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’ya verilecek kredi için kullanılmasına ilişkin teklifin beklenildiği kadar hızlı ilerlemediğine ve diğer seçeneklere ilişkin bir soru alan AB Komisyonu Başkanı Leyen, Avrupa Konseyi’nin Ukrayna’nın 2026 ve 2027 senesi için finansman ihtiyaçlarını karşılamayı taahhüt ettiğini söyledi. Leyen, “Ukrayna’nın 2026 ve 2027 yıllarına ait finansman ihtiyaçlarına bakıyoruz ve Avrupa Konseyi’nin askeri ve gerekirse de bütçesel ihtiyaçlarını karşılamayı taahhüt etmiş olmasından memnuniyet duyuyorum. Bu nedenle dondurulmuş Rus varlıklarına bakmamızın önemli bir ilerleme adımı olduğunu düşünüyorum” dedi.
Leyen, “Eğer Rusya tazminat öderse, Ukrayna bu krediyi geri ödeyecek. Dolayısıyla bu yasal açıdan yerinde bir tekliftir. Karmaşık ama yerinde. Şimdi Avrupa Konseyi, teknik meselelere ilişkin seçeneklerin sunulmasını istedi ve biz de bunu yapacağız. Ancak Rusya’ya verilen temel mesaj çok net. Biz uzun vadeli bir taahhüt içindeyiz. Ukrayna’nın finansman ihtiyaçlarını karşılamaya hazırız ve ne kadar sürerse sürsün Ukrayna’nın yanında olacağız” şeklinde konuştu.
Leyen’in Rus varlıklarının Ukrayna’ya kredi sağlanması için kullanılmasına yönelik açıklamalarına, Kuzey Avrupa ülkeleri liderleri de kısa açıklamalarla destek verdi.
“HAVA SAHASI İHLALLERİNE ASLA TAHAMMÜL EDEMEYİZ”
AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, Litvanya hava sahasını ihlal eden balonlara ilişkin bir soruya ise “Bunun bir provokasyon ve hibrit bir tehdit olduğu ve buna asla tahammül edilmeyeceği” şeklinde cevap verdi. Leyen, bu durumun AB’nin özellikle insansız hava araçları ile mücadeleye yönelik hazırlık ve yatırım planlarının gerekliliğini bir kez daha ortaya koyduğunu söyledi. Litvanya ile tam dayanışma içerisinde olduklarını söyleyen Leyen, “Hava sahamıza ve topraklarımıza yönelik herhangi bir ihlali asla kabul etmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
