Aralık 2021’de dövizdeki oynaklığa çözüm olarak devreye giren ve Türk Lirası’nı korumayı amaçlayan Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının sonlandırılmasında önemli bir eşik daha geçildi. 23 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla yenileme ve açılış işlemlerinin yapılmayacağı açıklanarak 44 ay sonra sonlandırılan KKM’nin büyüklüğü, TL bazında 400 milyarın, dolar bazında ise 10 milyar doların altına indi.
106 HAFTA KESİNTİSİZ DÜŞÜŞ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre 22 Ağustos’ta 427.1 milyar TL olan KKM’nin büyüklüğü, 29 Ağustos itibarıyla 397.3 milyar TL’ye geriledi. Böylece KKM’de 18 Ağustos 2023’teki 3.4 trilyonluk zirvenin ardından başlayan kesintisiz düşüş süreci 106 haftaya taşındı. KKM’nin Ağustos 2023’te 143.1 milyar dolar olan büyüklüğü ise, 9.7 milyar dolara indi. Bu süreçte KKM’deki düşüş 133.4 milyar dolara ulaştı.
İSTİKRAR GÜÇLENECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, KKM’nin bitirilmesi ile ilgili olarak geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, “Programımızın önemli hedeflerinden birine daha ulaştık. Kur Korumalı Mevduat uygulaması sona erdi. Artık yeni hesap açılmayacak, mevcut hesaplar da yenilenmeyecek. Zirve seviyesi 3.4 trilyon TL (143 milyar dolar) olan KKM bakiyesi uyguladığımız program sayesinde iki yıldır kesintisiz azalarak 15 Ağustos itibarıyla 441 milyar TL’ye geriledi. Önemli bir koşullu yükümlülük olan KKM’nin sonlanmasıyla finansal istikrar daha da güçlenecek” değerlendirmesinde bulunmuştu.
KKM’DEN ÇIKAN TL’YE GEÇTİ
KKM adım adım sonlandırılırken, piyasaların ön önemli kaygılarından olan buradan çıkacak paranın dövize geçeceği endişesi de gerçekleşti. KKM’nin 3 trilyon lira azaldığı Ağustos 2023’ten bu yana, döviz tevdiat hesaplarındaki artış 19.2 milyar dolarda kaldı. Bu süreçte TL mevduat ise 7.5 trilyon liradan 14.9 trilyona ulaştı.
TL’NİN PAYI YÜKSELİYOR
Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kapsamında attığı adımlar ve TL’ye geçişi özendiren hamleleri, mevduatta Türk Lirası’nın payını son yılların en yüksek seviyesine taşıdı. Ağustos 2023’te yüzde 31.9 olan mevduatta TL’nin payı, 29 Ağustos 2025 itibarıyla yüzde 60.7’ye çıktı. KKM’nin payı yüzde 26.2’den 1.6’ya gerilerken, dövizin payı da yüzde 41.9’dan 37.7’ye geriledi.
YÜZDE 86’SI KISA VADELİ
BDDK’nın ağustosa ilişkin aylık bültenine göre yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatının toplam büyüklüğü 14.1 trilyon lira oldu. Bu tutarın 2 trilyon 340 milyarı vadesiz, 2 trilyon 626 milyar lirası 1 aya kadar vadeli, 7 trilyon 198 milyar lirası ise 1-3 ay vadeli hesaplarda tutuluyor. Başka bir ifade ile 14.1 trilyon lira olan TL mevduatın 12.2 trilyonu, yani yüzde 86.3’ü 3 aya kadar vadeli hesaplarda taşınıyor. Bu dönemde 5.6 trilyonu geçen döviz tevdiat hesaplarının ise 3.2 trilyonluk kısmı vadesiz hesaplarda bulunuyor.
11.4 TRİLYONU 1 MİLYON ÜZERİ
BDDK verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin ağustos sonu itibarıyla 14.1 trilyon lira olan TL mevduatının 11.4 trilyon liralık kısmı, büyüklüğü 1 milyon liranın üzerinde olan hesaplarda bulunuyor. 5.6 trilyon lira olan döviz tevdiat hesaplarının ise 4.7 trilyonu yine 1 milyonun üzerinde büyüklüğe sahip hesaplarda tutuluyor. Yurtiçi yerleşiklerin 21.9 trilyon lira olan toplam mevduatının 17.5 trilyon lirası, büyüklüğü 1 milyon liranın üzerinde bulunan 2 milyon 367 bin hesapta tutuluyor.
