Irak’ın kuzeyinde peşmerge ve aşiretler arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin Erbil şehrinde peşmergeler ile Herki aşiretine ait güçler arasında yaşanan çatışmada birçok noktanın hedef alındığı belirtiliyor.
“İSTİHDAM SÖZÜNÜN TUTULMAMASI NEDENİYLE ÇATIŞMA BAŞLADI”
A Haber ekranlarına bağlanarak bölgede son gelişmeleri aktaran Anadolu Ajansı Muhammet Kurşun, şunları kaydetti:
Şu anda her iki aşiretin de birçok kolu bulunuyor ve bu kollar farklı gruplara ayrılmış durumda. Cevher Ağa’nın etkisi altındaki gruplar, özellikle Süleymaniye’de KYB kontrolündeki bölgelerde hareket ediyor ve mevcut gösterilerin büyük bölümü de Cevher Ağa’nın yönlendirmesiyle organize ediliyor.
Aslında benzer olaylar 2-3 ay önce de yaşanmıştı. O dönemde gösterilerin başını çeken isim Hurşit Herki’ydi. Ancak Herki şu an KDP’ye yakın duruyor ve güvenlik güçlerini destekleyen bir pozisyonda. Buna karşın, Cevher Ağa ve ona bağlı gruplar bugün yaşanan protestoları sürdüren taraf.
Bu gerilimin temelinde seçimler öncesinde Herki aşiretine bağlı Lacan köyü sakinlerine verilen bir istihdam sözü bulunuyor. Lanas adlı, bölge için kritik önem taşıyan petrol rafinerisinde iş vaadi yapılmıştı. Hatırlanacağı üzere, geçen hafta Kormor doğalgaz sahasına yönelik saldırı sonrası sadece IKBY’de değil, Irak genelinde ciddi elektrik kesintileri yaşanmıştı. 24 saatlik elektrik 5–6 saate düşmüş, bu sağlanan elektriğin büyük bölümü de yine Lanas rafinerisinden geliyordu. Bölge bu nedenle stratejik bir noktada.
“LANAS RAFİNERİSİNİ HAVAYA UÇURMAKLA TEHDİT EDİYORLAR”
Şimdi gösterileri organize eden gruplar, Lanas rafinerisini havaya uçurmakla tehdit ediyor. Esas talep ise ekonomik: nakliye ve lojistik faaliyetlerinde kendilerine pay verilmesi. Hükümet bu taleplerin bir kısmını karşılamış olsa da tamamı karşılanmayınca Lacan köyünde protestolar başladı. Gösterilerde bazı kişilerin gözaltına alınması üzerine olay daha da büyüdü. Herki aşiretine bağlı gruplar protestoları sürdürürken, aşiret dışındaki köylüler eylemleri sonlandırıp evlerine dönmüş durumda.
Şu an itibarıyla Lacan köyündeki gösteriler büyük ölçüde sona erdi; ancak mesele Herki aşiretiyle güvenlik güçleri arasında daha geniş bir çatışmaya dönüşmüş durumda. Havaat ilçesinde tansiyon hâlâ yüksek.
“SORUN SİYASİ KRİZE ÇEVRİLMİŞ DURUMDA”
Sorunun temelinde ekonomik ve sosyal bir mesele yer alsa da süreç hızla siyasi bir krize evrilmiş durumda. Cevher Ağa, Haşdi Şabi’ye yakın kanallara konuşarak Bağdat’ı olaya müdahale etmeye çağırıyor. Bu da gösteriyor ki KDP–KYB gerilimi, Haşdi Şabi’nin bölgedeki etkisi ve tarafların güç mücadelesi olayları daha karmaşık hale getiriyor.
Ayrıca KYB’nin, Mazlum Abdi’nin son ziyaretinden duyduğu rahatsızlık da gerginliği artıran başlıklardan biri. Abdi’nin Süleymaniye’ye gitmemesi, KYB lideri Bafel Talabani’nin görüşmeyi reddetmesi, KYB’ye yakın medyada yapılan sert yayınlar bu tabloyu besliyor.
“ÇATIŞMALARIN BÜYÜME İHTİMALİ YÜKSEK”
Öte yandan Kormor sahası ve Lanas rafinerisinin önemi, İran’la bağlantılı bir enerji rekabetini de gündeme getiriyor. Kormor’da üretilen doğalgazın Irak’ın birçok iline verilmesi, İran’ın doğalgaz satışını azaltıyor. Bu nedenle İran’ın hem ABD’ye hem KDP’ye mesaj niteliğinde bazı adımlar attığı yorumları yapılıyor. Petrol, rafineri, doğalgaz ve enerji hattı denklemde yer aldığı için olay, bölgesel güçlerin de dahil olduğu çok boyutlu bir krize dönüşme potansiyeli taşıyor.
Sonuç olarak sosyal ve ekonomik bir mesele olarak başlayan gerilim, hızla siyasi bir hesaplaşmaya evrilmiş durumda ve yarına kadar yatışmazsa daha da büyüme ihtimali taşıyor.
