Görkemli meteor yağmuru başlıyor: Perseid’i izlemek için ne yapmalı?


Kuzey Yarımküre’nin en bilinen ve en sık gözlemlenen gök olaylarından biri olan yıllık Perseid meteor yağmuru, bu yıl da temmuz ortasında başlayıp ağustos sonunda sona erecek. Ancak bu yılki gösteriyi izlemek isteyenleri kötü bir sürpriz bekliyor: Neredeyse dolunay evresinde olacak Ay, meteor yağmurunu gölgede bırakabilir.
Perseid meteor yağmuru 17 Temmuz Perşembe günü başlayacak ve 23 Ağustos Cumartesi gününe kadar devam edecek. En yoğun meteor geçişi ise 12-13 Ağustos gecesi yaşanacak. Ancak 9 Ağustos’ta dolunay evresine ulaşacak “Mersin Balığı Ayı”, gökyüzünü aydınlatarak Perseidlerin en parlak dönemini zayıflatacak.
Zirve gecesi, yüzde 84 oranında aydınlık bir şişkin Ay tüm gece boyunca gökyüzünü ışığıyla dolduracak. Bu yüzden şehir ışıklarından uzaklaşmak pek işe yaramayacak.
Uzmanlar, her yıl büyük bir meteor yağmurunu zirve noktasında izlemek için ışık kirliliğinin az olduğu karanlık gökyüzü bölgelerine gidilmesini öneriyor. Ancak bu yıl Ay’ın parlaklığı, Perseid’i şehir ışıklarından kaçarak izlemeyi de engelleyebilir.
ZİRVEDEN ÖNCE İZLENMELİ
Ay’ın bu planını bozmak isteyen gökyüzü meraklıları için en iyi seçenek, Perseidleri zirve gecesinden önce veya sonra izlemek olacak. Her ne kadar zirve dışı dönemde saat başına düşen meteor sayısı daha az olsa da, 18-28 Temmuz tarihleri arasında Ay ışığının en az olduğu bir “karanlık pencere” mevcut. 18 Temmuz’daki yarım ay gece yarısı yükseliyor, 24 Temmuz’da ise yeni ay gerçekleşecek. 28 Temmuz’a kadar gökyüzünde yalnızca zayıf bir hilal kalacak. Bu dönemde gökyüzü nispeten karanlık kalacak.
Zirveden sonra da Ay yeniden devre dışı kalmaya başlayacak. 16 Ağustos’ta son dördün evresine girecek ve bu sırada Perseidlerin son üyeleri de kendini gösterebilir. O dönemde saatteki meteor sayısı azalmış olsa da açık gecelerde gökyüzünde birkaç parlak meteor görmek mümkün.
KAYNAĞI SWIFT-TUTTLE KUYRUKLUYILDIZI
Swift-Tuttle, 1862’de gökbilimciler Lewis Swift ve Horace Tuttle tarafından keşfedildi. En son 1992’de Dünya’nın yanından geçtiğinde, çıplak gözle görülemeyecek kadar sönüktü.
Ancak tahminler doğruysa 2126’daki bir sonraki geçiş, onu çıplak gözle 1997’deki Hale-Bopp kuyruklu yıldızına benzer parlaklık seviyesine getirebilir.
Swift-Tuttle, Dünya’nın yanından defalarca geçtiği bilinen en büyük nesne. Çekirdeği yaklaşık 26 kilometre genişliğinde.
HANGİ YÖNE BAKMALI?
Meteor yağmurları, adını göktaşlarının geldiği yöndeki takımyıldızlarından alıyor. Dünya’dan bakınca Perseid meteorları da Kuzey Yarımküre’deki Perseus Takımyıldızı yönünden geliyor gibi görünüyor.
Gözlem sırasında Perseus Takımyıldızı kuzeydoğu yönünde alçakta görülecek.
Uzmanlara göre takımyıldızı bulmak kolay: Doğuya baktığınızda Jüpiter’in parladığını göreceksiniz. Perseus da Jüpiter’den saat 10 yönünde bir çizgi uzatılarak bulunabilir.
Perseid meteorlarının ışıltısı, takımyıldızındaki ana yıldızların hemen üzerinde olacak. Bu bölgeye dikkat edilmesi gerekiyor. Daha uzaktaki meteorların bıraktığı iz de daha uzun görülecek.