G20, Güney Afrika… Rakamlar-Vicdanlar muhasebesi!

Küresel belirsizlik ortamı, yakın tarihte hiç olmadığı kadar ülkelerin kaderini ve kararlarını belirleyecek eşiğe geldi, dayandı. Hal böyle olduğu içindir ki dış konjonktürü yönetebilecek, riskleri bertaraf edebilecek “etkili liderlik” görünür gelecekte en önemli faktör hatta aktör olarak karşımıza çıkacak.
Sizler, bu satırları okurken bizler, G20 Zirvesi marjında Güney Afrika Cumhuriyeti‘nde (GAC) olacağız.
Biraz sonra değineceğim gündem maddeleri ve G20’ye sunulan bir rapor, dünyadaki uyanışın habercisi olduğu kadar Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan‘ın yıllardır seslendirdiği “global adalet arayışındaki” haklılığının da tescili niteliğinde.
Bu yılki G20’de farklı nedenler ve engeller dolayısıyla Donald Trump, Şi Cingping, Vladimir Putin yok.
Ama çok kritik bir gerçeklik var. Kanımca, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı da Johannesburg’a gelmeye teşvik eden bir gerçeklik bu. GAC’nin, 2023 sonunda başlattığı ve hâlâ uluslararası kamuoyunun merkezinde yer alan “Filistin Dosyasını”özellikle hatırlatmak gerek. GAC, 29 Aralık 2023’te Uluslararası Adalet Divanı‘na başvurarak İsrail’in, Gazze Şeridi’ndeki eylemlerinin “soykırım niteliği taşıdığı” iddiasıyla dava açtı ve acil koruma tedbirleri talep etti. Adalet Divanı, 26 Ocak 2024’te ara tedbir kararı vererek Filistinlilerin temel haklarının korunmasına yönelik uluslararası yükümlülükleri teyit etti. Ardından Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Karim Khan, 20 Mayıs 2024’te Netanyahu ve Gallant dahil üst düzey İsrailli yetkililer hakkında tutuklama emri istedi. Bu girişim Güney Afrika tarafından “hukukun üstünlüğü adına memnuniyetle karşılanan bir adım” olarak değerlendirildi.

***

Gelelim G20’nin GAC tarafından seçilen temasına ve 4 ana gündem başlığına…
“Dayanışma, Eşitlik, Sürdürülebilirlik” mesajıyla toplanan zirve şu alanlara odaklanıyor:
1- Hızla artan iklim kaynaklı afetlere karşı dayanıklılık. 2- Adil enerji dönüşümünün finansmanı. 3- Kritik minerallerde kapsayıcı kalkınma. 4-Düşük gelirli ülkelerin borç sürdürülebilirliğinin güvence altına alınması.
Böylece Güney Afrika yönetimi, “küresel ekonomide eşitlik talebinin ekonomik olduğu kadar siyasal bir mesele olduğuna da dikkati çekiyor!”
Ayrıca…
Bu yılki G20’ye damgasını vuran bir diğer kritik başlık ise Nobel ödüllü iktisatçı Joseph Stiglitz liderliğinde hazırlanan “Küresel Eşitsizlik Raporu.” Rapor, dünya ekonomisinde derinleşen uçurumları çarpıcı rakamlarla ortaya koyuyor…
2000–2024 yılları arasında yaratılan yeni servetin %41’i en zengin %1’in eline geçerken, altta kalan %50 yalnızca %1 pay alabildi.
Dünya nüfusunun %90’ının yaşadığı ülkeler yüksek eşitsizlik kategorisinde yer alıyor.
Dünyada her dört kişiden biri düzenli “öğün atlıyor!”
Önümüzdeki on yılda 70 trilyon dolarlık servetin miras yoluyla transfer edileceği tahmini ise küresel eşitsizliğin nesiller boyunca süreceğini gösteriyor.
Sonuç olarak…
Güney Afrika’nın dönem başkanlığındaki G20 Zirvesi yalnızca rakamlara değil, vicdanlara da dokunuyor!