Dünyanın en çok ziyaret edilen destinasyonlarından Kapadokya’da artık doğayla uyumsuz anlayışa geçit verilmeyecek. Balonların kalkış yerlerine düzenleme, kural tanımayan ATV turlarına ağır yaptırımlar geliyor. En önemlisi ise gastronomi alanında… Yerel tatlar, Türk şeflerin dokunuşlarıyla Kapadokya’yı lezzet vadisine çevirecek
Kapadokya‘da yepyeni bir dönem başlıyor. Hem doğasını koruyan hem de turizmini sürdürülebilir şekilde büyüten bir model. Artık herkesin gözü burada. Michelin rehberi öncesi Kapadokya’da adeta hummalı bir hazırlık var. Turizm sayısı bir anda beş katına da çıkabilir, 10 katına da; zira bölge sadece görsel değil, artık gastronomik bir şölene de dönüşüyor; önümüzde muhteşem bir lezzet rotası uzanıyor. Tüm dünyanın merakla izlediği Kapadokya artık sadece tanıtılmıyor, aynı zamanda titizlikle korunuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı‘na bağlı Kapadokya Alan Başkanlığı, bölgeyi UNESCO mirasına yaraşır şekilde korumak ve sürdürülebilir turizmi teşvik etmek için yeni bir koruma eylem planı açıkladı. Peki bu hamleler ne anlama geliyor? Kapadokya, sadece turistlerin değil, yatırımcıların da radarında. Ancak bu kez gözetilen denge net: Daha fazla ziyaretçi ama daha bilinçli bir turizm. Peki Kapadokya’da neler oluyor? UNESCO mirası bu büyüleyici coğrafyada ne gibi yeni gelişmeler yaşanıyor?
DOĞAYLA UYUMSUZ EĞLENCE ANLAYIŞINA HAYIR
İşte tam da bu sorularla yola çıktım. Vadilerin arasında yürürken, taşın hafızasına kulak kabartarak… Çünkü mesele sadece bir seyahat değil, bir kültürün, bir doğa harikasının geleceği söz konusu. Kapadokya, artık sadece kartpostallık bir manzara değil, şu an burada bir şeyler değişiyor. Ve ben, bu dönüşümün tam merkezindeyim. Kapadokya Alan Başkanı Cem Aslanbay‘dan umut verici gelişmeleri dinlemek için muhteşem bir yeraltı salonundayım. Bölgenin eşsiz mirasını korumak amacıyla yeni bir eylem planı hazırlanmış merakla yeni düzenlemeleri dinlemeyi bekliyorum.
Nihayet doğayla uyumsuz eğlence anlayışına bir dur deniyor. Peribacalarının etrafında toz duman yerine şimdi düzen ve denge konuşuluyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kapadokya Alan Başkanlığı vadi içerisindeki düzensiz at ve ATV turları başta olmak üzere turizm faaliyetlerine yönelik kapsamlı standartlar getiriyor. Bir diğer duyduğuma sevindiğim gelişme de Güvercinlik Vadisi’nde… Gece aydınlatma ve Gece Müzeciliği hazırlıkları son hızıyla sürüyor. Aslanbay, gece müzeciliği uygulamasının önümüzdeki yıl Aşk Vadisi, Çat Vadisi, Bağlıdere Vadisi, Kılıçlar Vadisi, Göreme Açık Hava Müzesi, Paşabağları Ören Yeri ve Zelve Ören Yeri’nde de başlayacağını duyurdu.
ŞAPKASI DÜŞEN PERİBACASINA NE OLACAK?
Paşabağları’nda bulunan ve boynu oldukça inceldiği için şapkası düşmek üzere olan bir peribacasına nasıl müdahale edilmesi gerektiği tartışmalara sebep olmuştu. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu üyelerinin de katıldığı toplantıda, “Şapka düşmeden alıp peribacasının yanına koyalım”, “Güçlendirelim” gibi öneriler getirilmişti ancak komisyon üyeleri, peribacasının bir doğal oluşum olduğunu, doğası gereği oluşup zamanla yıprandığını, bir süre sonra da şapkalarının düşerek varlığını kaybettiğini belirterek, bu doğal seleksiyonun korunmasının da önemli olduğunu ifade etti. Bu doğrultuda şapkanın düşme ihtimaline karşı gerekli tedbirleri alarak, şapkanın doğal yolla düşmesi gerektiğini savundular. Bu öneriye toplantının sonuç bildirgesinde yer verilerek imzalandı. Paşabağları Vadisi’nde şapkası düşmek üzere olan peribacası örneğinde olduğu gibi, doğa harikası oluşumlar artık bilimsel analizler ve özel müdahalelerle tek tek korunuyor. “Risk Haritası” çıkarılarak yıpranma ihtimali olan yapılar öncelikli koruma altına alınıyor. Bu kapsamda bölgede ziyaretçi trafiği yeniden düzenleniyor, bazı alanlara kontrollü geçişler geliyor.
O YAZILARI SİLMEK GÜNLER SÜRÜYOR
Bölgedeki en büyük problemlerden biri de tarihi dokular üzerindeki yazılar olduğuna işaret eden Aslanbay, “Peribacası duvarlarına yazılan ‘seni seviyorum’ yazısının kaldırılması bir gün hatta bir haftayı bulabiliyor. Bunun için özel buhar makineleri ve özenli sistemler kullanıyoruz. Gözbebeğimiz olan Kapadokya’nın korunması ve belli bir standart ölçeğinde turizm hizmeti vermesi bizim temel hedefimiz” dedi.
ŞAPEL’E NE OLACAK?
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu üyelerinin de incelediği, dünyanın önemli fresklerini bünyesinde bulunduran Göreme Açık Hava Müzesi’ndeki Azize Barbara Şapeli’ndeki çatlaklar da herkesin merak ettiği konular arasında. Kılcal çatlakları, doğal enjeksiyonla kapatacaklar ve gözlem yapacaklar.
KURAL İHLALİ HALİNDE KAPADOKYA’YA BİR DAHA ASLA GİREMEYECEKLER
ATV Turlarına Yeni Düzenleme Bölgede restorasyon çalışmalarının yanı sıra tabela düzenlemeleri, yol sağlıklaştırılması gibi çalışmaların gerçekleştirileceğini vurguladı Kapadokya Alan Başkanı Cem Aslanbay ve devam etti. Özellikle ATV-UTV safari, cip safari ve at biniciliği gibi turizm amaçlı sportif faaliyetlerle ilgili de usul ve esasların belirlenmiş ve düzenli olarak denetimler yapılıyormuş. Yakın zamanda GPS uygulamasına geçeceğiz. Rotanın dışına çıkan turlara yüksek cezalar uyguluyoruz. İlk tespitte 92 bin TL ceza kesiyoruz. Tekrarı halinde ATV’nin lisansını iptal ediyoruz. Bir daha o ATV hiçbir şekilde Kapadokya sınırları için kullanılamıyor. At turlarıyla ilgili de benzer bir projemiz var. Ayrıca at turlarıyla ilgili Tarım Bakanlığı’nın da yönetmelikleri bulunuyor” dedi. 1 Milyon 400 Bin TL Ceza Kapadokya’daki reklam ve film çekimleri konusunda da oldukça hassas davranıldığını anlatan Aslanbay, “Reklam ve film çekimleri için bizden izin alınması gerekiyor. Çekimler sırasında zarar verilmesi halinde 1 milyon 400 bin TL’ye ceza kesiyoruz” dedi.
HAVALİMANI BÜYÜYOR
Kapadokya’da en çok konaklayanlar sırasıyla İspanya, Çin, Güney Kore, ABD, İtalya, Tayvan, Endonezya, Hindistan, Japonya ve Rusya’dan geldi. 2025’in ilk beş ayında ise sıralama Güney Kore, Çin, ABD, İspanya, İtalya, Japonya, Endonezya, Rusya, Tayvan ve Hindistan şeklinde gerçekleşti. Bu veriler Kapadokya’nın uluslararası alanda her yıl dahaf azla ilgi gördüğünü ortaya koyuyor Havalimanı da büyüyor Mevcut 3.500 metrekarelik terminal alanı, yeni inşa edilecek 10 bin 500 metrekarelik terminal binasıyla genişletiliyor. Yeni terminal binasıyla birlikte havalimanının kapasitesi ciddi oranda büyüyecek. Uzakdoğu’dan ve Avrupa’dan direkt uçuş planları da şimdiden masada.
BALONLARIN KALKIŞ YERİ DÜZENLENECEK!
Kapadokya Alan Başkanı Cem Aslanbay, bölgenin tarihi ve doğal değerlerini korumanın yanı sıra, turizm alanında kalkınmasının da öncelikli hedefleri arasında olduğunu vurguladı: “Balon gezi alanlarında da standart ve düzenleme şart. Karmaşık ve takip edilemeyen süreçleri, organize bir şekilde yeniden kurgulamalıyız. Bu yüzden bizler, Alan Başkanlığı’nın kritik bir misyon üstlendiğini düşünüyoruz.”
GASTRONOMİ YARIŞI
Artık Kapadokya sadece balonlar, vadiler ve peribacalarıyla değil; fine dining restoranları, yerel malzeme odaklı mutfakları ve şef dokunuşlarıyla da konuşulacak. Özellikle Avanos ve Uçhisar çevresinde açılan konsept restoranlar, şarap bağlarıyla birleşince bölge adeta bir “gastronomi destinasyonu”na evriliyor.
