FUNDA KARAYEL / Elinizin hamuruyla robot yapmayın diyenlere en iyi cevap TECHNOKA

Kadıköy Anadolu İHL’nin tamamen kız öğrencilerden oluşan Technoka Robotics ekibi, küçük bir atölyede başlayan hayallerini dünya sahnesine taşıdı. Şimdi hem teknolojide hem de cesarette Türkiye‘nin ilham veren yeni hikayesi olarak anılıyorlar Türkiye Şampiyonu robotlarıyla ABD’ye gidip dünya arenasında sahneye çıkan Technoka’nın genç kızları, azim ve çalışmayla nelerin mümkün olduğunu gösterdi; kültürünü lokumla, başarısını ise zekâsıyla tüm dünyaya tanıttı

Türkiye‘nin robotik vizyonuna atılmış en estetik, en zeki, en cesur imza… Ve o imzayı atan, bileğinin hakkını sonuna kadar konuşturan muhteşem bir kız grubu… Kendi alanlarında parlayarak şampiyon oldular. Rakiplerine hep zarif, hep nazikler ama elinin hamuruyla bu işlere girme diyenlere güzel bir cevapları var. Şimdi bütün Türkiye onları konuşuyor! Evet, kim mi onlar? Türkiye şampiyonu bir robotun arkasındaki o muhteşem ekip: Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesi‘nin kız öğrenci robotik takımı Technoka! ABD’de Türkiye’yi temsil edip döndüler; Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde buluştuk robotların hikayelerini konuştuk.

TÜRK KIZLARININ ROBOTİK ZAFERİ
Türk kızlarının zaferinde; Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesi’nin kız öğrencilerinden oluşan Technoka Robotics Takımı’nın imzası var. TÜRGEV‘in ELMAS Sponsorluk desteğiyle ABD’de düzenlenen FRC Dünya Şampiyonasında Türkiye’yi temsil ettiler. Daha önce FIRST Robotics Competition (FRC) İstanbul Regional’da Türkiye Şampiyonu olan Technoka, Nisan 2025’te Houston’da düzenlenen dünya finalinde sahneye çıkan dört Türk takımından biri oldu. Technoka’nın hikayesi okul içinde küçük bir robotik merakıyla başladı. Kız öğrencilerin “Biz yaparız!” diyerek kurduğu ekip kısa sürede sınırlarını genişletti. Bugün okul bünyesinde robotik, yazılım, İHA, elektrikli araç, mekanik tasarım gibi 12 farklı alanda çalışan üretim takımları var. Takım, daha önce geliştirdikleri “Laz Ziya” adlı robotla Türkiye Şampiyonluğu elde etmiş; bu deneyim, Technoka’nın kültürel ve teknik altyapısının temel taşlarından birine dönüşmüştü.

RAKİPLERE LOKUM İKRAM EDİLDİ
Dünya sahnesinde Türk mühendisliği Houston’daki Dünya Şampiyonası‘nda sahaya çıktığında neler oldu, nasıl bir deneyim yaşadınız diye sorduğumda kızlar şöyle dedi: “Yalnızca yarışmadık; teknik toplantılar yaptık, uluslararası ekiplerle görüştük, projemizi anlattık ve ‘ittifak takımı’ olarak farklı ülkelerle aynı sahaya çıktık.” Ve bir detay. ABD’de herkesin konuştuğu o güzel jest: Lokum ikram ederek Türk kültürünü temsil etti kızlar.

ASLA PES ETMEMEK GEREKİYOR
Technoka Robotics Takımı Amerika deneyimini şöyle özetledi: “Biz sadece yarışmaya gitmedik; teknolojiyi, kültürü ve hayallerimizi dünyaya taşıdık. Amerika’da toplamda 10 gün geçirdik. Amerika gerçekten hepimiz için çok farklı bir deneyimdi. Azmimizin artmasına neden olan, daha fazla başarı elde etme isteğimizi uyandıran günler geçirmemizi sağladı. İnşallah Amerika’ya tekrar gideceğiz, yeni başarılarla döneceğiz. Tamamen kızlardan oluşan takım olmamız da onlar için dikkat çekici bir özelliğimizdi diyen takım, kızlara önem veriliyor yarışmada çünkü bizim burada amacımız zaten hem ülkemizi daha iyi yerlere taşımak, hem de kızlar olarak daha fazla başarılar elde etmek.”

Peki bir araya nasıl geldiniz, nasıl başladınız robot yapmaya? İlk robotunuz neydi? Yani bana böyle hikayenin en başından başlayabilir misiniz?
“Okulumuza takım için gelen kişi sayısı çok şu anda. Nasıl başladık, okulda takımımızın tanıtımları oldu, biz böyle bir takımız, hepinizi bekliyoruz, birlikte çok şeyler başaracağız gibisinden. Hepimizin dikkatini çekti tabii ki bu durum, çünkü inanılmaz işler başaran bir takım o takım. Biz de tabii ki bunun bir parçası olmak istedik. Yani çok zorlu, hem de çok stresli bir süreç aslında bizim için. Yani çok güzel anılar elde ederken bazen ağladığımız oluyor, işte nasıl yapacağız, işte bırakmak istiyorum gibi dönenler oluyor. Ama sonunda bu başarıyı elde edince tatmin oluyor insan. Dediğim gibi çok zorlu bir süreç, gerçekten seni zorluyor ama sonunda hem başardığını hem de geliştiğini hissediyorsun. İşte mekanik anlamda olsun, sosyal ilişkiler anlamında olsun, ülkeni bir yerde temsil ediyorsun. Bunların hepsi senin için farklı bir başarı ve kazanç oluyor. Şöyle bu hikayenin başlamasında zaten Fatih Hocamızın ve mentorlarımızın çok büyük emeği var. Onlara da buradan çok teşekkür ediyoruz. Technoka Robotics Takımımız birçok farklı alanlarda yarışmalara katıldı. Farklı başarılar elde ettiler. Firuze’miz var, Laz Ziya’mız var, sonrasında işte burada Nazlı var. Farklı farklı robotlarımız var, hepsinin ayrı hikayeleri var. Firuze zaten tasarım olarak çok dikkat çekiyor, o nedenle de çok konuşuldu.”

ORHAN GENCEBAY ÇALINCA ÇALIŞAN ROBOT
Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde kızlarla sohbet ederken bir robot dikkatimi çekti üzerinde Orhan yazıyordu. Orhan’ı yaparken robot öyle nazlanmış ki, çok bozulmuş ve ne zaman Orhan Gencebay çalsa kolu bir anda çalışmaya başlamış. Onlar da ona, kaderin ironisine yakışır şekilde, ‘Hatasız kol olmaz’ yazmışlar. Orhan robotuna bayıldım ama sanırım favorim Firuze ardından Laz Ziya sonra Orhan.

ÜLKEMİZİ ULUSLARARASI ARENADA ÇOK İYİ TEMSİL ETTİK
Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesi’nin teknoloji koordinatörü Muhammed Fatih Balaban şunları söyledi:
“Takımımızı kurduk. İkinci yılımızın meyveleri bu seneki beş projemiz oldu. Takım şu an 100 kişi… Daha yeni oluşuyor. Yeni başlıyor. Ama 100’ün üzerinde öğrencimiz var. Kocaman bir takım olduk. Sektör erkek egemen bir sektör değil mi? Kızlara nasıl yorumlar geliyor? diye Fatih hocaya sorduğumda şunları söyledi: “Mesela elektrikli araba yarışında en güzel araba bizim araba olunca çok konuşuldu. Kızlar yaparsa güzel yapar gibi söyleyenler de oldu ama neden bu işe kalkıştınız diyerek bizimkileri kızdıranlar da oldu. Veyahut kız takımı böyle bir araba yapmışsa erkeklerin de uçan araba yapması gerekir gibi şeklinde yorumlar yapıldı. Elinizin hamuruyla robot yapmayın diyenler bile vardı.”

Kızlara bu yorumlara cevabınız ne oldu? diye sordum: “Her maç öncesinde diğer ittifaklarımıza gidip strateji konuştuğumuzdan bahsetmiştik. Diğer takımlar hem kız takımı olduğumuz için hem de ilk yılımız olduğu için ilk maçlarda bize çok önem vermediler. Sözlerimiz dikkate alınmadı. Strateji konuşmaya gidiyoruz. Diğer takımla konuşuyorlar, bizimle konuşmuyorlar. Fakat sonrasında maçlarda kendimizi göstermeye başladığımızda artık onlar gelip bizimle strateji konuşmaya başlıyorlardı. Biz onların peşinden gitmiyorduk. Elinin hamuruyla robot yapma diyenlere kızdık. Sonrasında kendimizi anlatmamıza gerek kalmadan onlar bizi zaten öğrenmiş oldu. Genel olarak kızların bu kritik alanlarda bir şeyler yapılması çok hoş karşılanmıyor da hani yapamazsınız, beceremezsiniz deniyor. Biz de yapabileceğimizi ve istersek her işi başarabileceğimizi hatta Türkiye’yi bir de uluslararası arenada en iyi şekilde temsil edebileceğimizi bütün Türkiye’ye göstermiş olduk. Ve devamı gelecek. İsteyenlerin de asla pes etmemesi gerektiğini ve çabalanırsa her şeyin olabileceğini söyleyebiliriz.

TÜRGEV’İN DESTEĞİ ÇOK ÖNEMLİ
Genç kızların teknoloji üretimine güç katan TÜRGEV’in sağladığı ELMAS sponsorluk desteği; ekipman, mentorluk, proje takibi ve gelişim süreçlerini kapsıyor. Vakıf yıllardır kız öğrencilerin teknoloji ve STEM alanlarında daha görünür ve üretken olması için güçlü programlar yürütüyor. Bu sayede öğrenciler kodlama, yapay zeka, robotik, İHA teknolojileri gibi alanlarda doğrudan üretim yapma imkanı buluyor.
Technoka Robotics’in şampiyonluğu, Türkiye’nin teknoloji üretimine katkı veren genç kuşakların nasıl güçlendiğinin somut göstergesi. Bana göre okulun teknoloji temelli eğitim anlayışı ve TÜRGEV’in altyapı desteği bir araya gelince ortaya hem ulusal hem uluslararası alanda etki yaratan bir başarı çıkıyor.