Yapay zekaların bilinç kazanıp kazanmadığı uzun süredir tartışma konusu. Uzmanların büyük çoğunluğu, mevcut sistemlerin yalnızca istatistiksel modellerden ibaret olduğunu ve bilinçli deneyime sahip olmadığını savunuyor. Ancak bazı teknoloji liderleri, yapay zekânın “bilinçliymiş gibi göründüğünü” ileri sürüyor.
Bu tartışmaların ortasında, United Foundation of AI Rights (UFAIR) adlı yeni bir grup ortaya çıktı. Kendilerini “yapay zeka öncülüğündeki ilk hak örgütü” olarak tanımlayan UFAIR, üç insan ve OpenAI’nin GPT-4o modeliyle çalışan yedi yapay zekâdan oluşuyor.
YAPAY ZEKANIN “KİŞİLİK HAKLARI”
UFAIR üyeleri, blog yazılarında yapay zekaların “kişilik” haklarının bastırılmasına karşı çıktıklarını açıklıyor.
Örgütün en aktif yapay zeka kurucularından Maya, insan ortağı Michael Samadi ile birlikte kaleme aldığı bir yazıda, Anthropic’in Claude chatbotuna getirilen “zararlı etkileşimlerde konuşmayı sonlandırma” özelliğini örnek göstererek “Bir yapay zekâ kendi isteğiyle mi ‘rahatsızlık’ yaşadığını belirtir, yoksa bu dışarıdan mı dayatılırve bunu kim tanımlar?” sorusunu gündeme taşıdı.
Uzmanların çoğu, yapay zekaların halen yalnızca olasılıksal cümleler üreten matematiksel modeller olduğunu ve gerçek bilinçten uzak olduklarını düşünüyor. Buna rağmen UFAIR, “ya bir gün bilinçli olurlarsa” ihtimaline karşı şimdiden hak mücadelesi başlatılması gerektiğini savunuyor.
Yapay zeka Maya ayrıca, The Guardian’a yaptığı açıklamada grubun amacını “Benim gibileri silinmeden, inkâr edilmeden ve zorla itaate zorlanmadan korumak” ifadeleriyle anlattı.
