Dün Türkiye İstatistik Kurumu konut satışlarını açıkladı. İlk 8 ayda yüzde 21.3 artışla 978 bin 70 konut satılmış. Ocak-ağustos döneminde ipotekli satışlar yüzde 84.6 artarak 141 bin 227‘ye yükselmiş. Sektör temsilcileri, artışı yüksek kira fiyatları ve konut kredisi faizlerindeki düşüş beklentisine bağlıyor. Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle konut kredilerinde düşüş başlasa da henüz istenen seviyede değil. Hâlâ birçok bankada konut kredisinin faizleri yüzde 3’ler civarında. Konuta yatırım yapmak isteyenler için psikolojik eşiğin yüzde 1 oranının aşağısına inmesi gerekiyor. Hal böyle olunca da konut almak isteyenler alternatif finansman yollarına yöneliyor.
Nedir bu alternatif yollar?
Tasarruf Finansman Şirketleri…
Geçtiğimiz günlerde Finansal Kurumlar Birliği’nin verileri, konut alımında tasarruf finansman şirketlerinin rolünü ortaya koydu. Sektörün işlem hacmi, bu yılın ilk yarısında 2024’ün aynı dönemine göre yüzde 260 artarak 400 milyar lirayı aşmış durumda. Toplam sözleşme tutarı da 900 milyar lira seviyesine yükselmiş.Veriler, tasarruf finansmanının konut finansmanında artık kaçınılmaz bir alternatif haline geldiğini gösteriyor.
Peki bu ilginin sebebi ne?
Elbette, düşük maliyetli, faizsiz, peşinatsız ve erişilebilir yapısı…
Bu yöntemle, bankacılık sisteminin aksine “borçlanmadan” kendi birikiminizle ev veya araç ihtiyacınızı karşılayabiliyorsunuz. Ön ödeme, ara ödeme, faiz, vade artışı gibi ek maliyetleriniz yok. Yüksek gelir veya yüksek kredi notunuzun olması da gerekmez. Gelir durumunuz ne olursa olsun bütçenize en uygun şekilde aylık taksit miktarı belirleyip tasarruf ederek, ev-araba sahibi olabiliyorsunuz.
Önceki gün Doha’da yapılan İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Toplantısı dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlarken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da faizsiz finansman modeline değindi. Malumunuz ilk kez bir kamu bankası bu konuda adım attı. İyi de yaptı. Çünkü bu alan şimdiye kadar hep özel sektörün hakimiyetindeydi. Emlak Katılım Bankası tasarruf finansman şirketinin faaliyete geçmesiyle artık devletin bir bankası da sektörde yerini almış oldu. Esasında Emlak Katılım Bankası son iki senedir yaptığı hamlelerle ve son olarak da tasarruf finansman şirketi adımıyla kuruluş misyonunu devam ettiriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Emlak Bankası’nı, Emlak Katılım olarak yeniden faaliyete geçirmesinin ne kadar doğru ve yerinde bir karar olduğu da bugün bir kez daha ortaya çıkmış durumda. Hatırlayın, 1926 yılında Atatürk’ün imzasıyla Emlak ve Eytam Bankası adıyla kurulan banka, Yeni Meclis binası, Türk Ocağı binası ve Merkez Bankası binası gibi projeleri üstlenmişti. Türkiye’nin ilk konut projesi Bahçelievler Konutları’nın yapımını gerçekleştirmişti. Projede toplu konut finansman modelini geliştirmişti. Şimdi 99 yıllık köklü mirasından aldığı bu misyonu yeniden hayata geçiriyor. Vatandaşların yastık altı birikimlerinin ekonomik sisteme kazandırılmasında önemli bir rol üstleniyor.
Geçtiğimiz hafta Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum‘un da katılımıyla Emlak Katılım’ın Tasarruf Finansman Şirketi’nin lansman yapıldı. Öğrendiğime göre, o günden bu yana bankanın şubeleri vatandaşın akınına uğramış durumda… Hatta banka yönetimi vatandaşı geri çevirmemek için çalışma saatlerini uzattı. Hafta sonu cumartesi günleri bankayı tasarruf finansmanı için gelen vatandaşın taleplerini karşılamak üzere açmaya karar verdi. Belli ki, vatandaşın tasarruf finansmanına ilgisi hız kesmeyecek. Bilakis, artmaya devam edecek.
Şunun da altını çizmek lazım…
Ülkemizde istikrarlı ve uzun dönemli bir büyüme performansını yakalamak için yurtiçi tasarruflar kilit rol oynuyor. Türkiye’de kamu ve özel sektör tasarrufları istenen düzeyde olsa da hane halkının tasarruf oranları düşük. Vatandaşların tasarruflarını artırmak için uygun ürünlerin bulunması gerekiyor. Ben tasarruf finansmanı sisteminin, ekonomiye katkısı olmayan “yastık altı” altın ve dövizleri piyasaya çıkaracağını düşünüyorum. Dolayısıyla da Emlak Katılım’ın adımı ülke ekonomisi için görünürden daha fazlası anlamına gelebilir.
