Tıbbi ismiyle ‘hipertermi’ yani sıcak çarpmasını ‘vücudun aşırı ısınması sonucu oluşan, acil müdahale gerektiren ciddi bir durum’ olarak tanımlayan Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Ramazan Güven, sıcak çarpmasının nedenleri ve alınabilecek önlemlerle ilgili bilgiler verdi… Doç. Dr. Güven, “Sıcak çarpmasında vücut kendini serinletemez hale gelir ve organlar zarar görmeye başlar. Sıcak çarpmasının belirtileri 40 derece ve üzeri yüksek ateş, kafada karışıklık, sersemlik- konuşma bozukluğu ya da bayılma, terleyememe veya aşırı terleme, kuru, sıcak ve kırmızı cilt, baş ağrısı, mide bulantısı, hızlı kalp atışı, nefes darlığı, kas krampları veya nöbet geçirme şeklinde sıralanabilir” dedi.
KALP HASTALARI RİSK ALTINDA
Yüksek sıcaklıkların herkesi etkileyebileceğini ancak bazı grupların daha fazla risk altında olduğunu belirten Doç. Dr. Güven, “Özellikle 65 yaş üzerindeki yaşlılar, bebekler ve küçük çocuklar, kalp, böbrek ve şeker gibi kronik hastalığı olanlar, açık havada çalışanlar ya da spor yapanlar, özellikle tansiyon ya da ruh sağlığı ilaçları olmak üzere ilaç kullananlar, evinde serinleme imkânı olmayanlar risk altındadır” diye konuştu. Doç. Dr. Güven, sıcak çarpmasından en fazla kalp ve tansiyon hastaları, diyabet hastaları, ağır ilaç kullananlar, hamileler ve yaşlıların etkilendiğini belirterek “Özellikle ileri yaş grubundaki kişiler, sıcağa karşı daha hassastır. Az terlerler, su içmeyi ihmal edebilirler ya da vücutları ısıyı dışarı atmakta zorlanır” dedi.
İLK MÜDAHALE DOĞRU YAPILMALI
SICAK çarpmasında ilk müdahalenin önemli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Güven, yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
Kişiyi hemen gölgeye ya da serin bir yere taşıyın. Üzerindeki fazla giysileri çıkarın. Vücudunu soğutmaya başlayın; soğuk suyla silin, buzla koltuk altı boyun gibi bölgelere kompres yapın. Bilinci açıksa su içirin ama zorla içirmeyin. 112’yi arayın. Çünkü sıcak çarpması ciddi bir durumdur, mutlaka tıbbi yardım gerekir.
VAKİT KAYBETMEDEN HASTANEYE GİDİLMELİ
SICAK çarpması vakalarında hastanede uygulanan tedavi yöntemlerinden de bahseden Doç. Dr. Güven, “Hızla soğutma işlemi başlatılır. Buz banyosu ve serin hava üfleme gibi yöntemler kullanılır. Su ve mineral kaybı damardan sıvı verilerek giderilir. Sıcak çarpmasının böbrek, karaciğer, beyin gibi organlara zarar verip vermediği kontrol edilir. Gerekirse hasta yoğun bakıma alınabilir. Tedavide en önemli nokta, vakit kaybetmeden müdahale etmektir” dedi.
SAAT 11.00-17.00 ARASI DIŞARI ÇIKMAYIN
AŞIRI sıcak havalarda alınması gereken önlemlere dikkat çeken Doç. Dr. Güven, şu tavsiyelerde bulundu: Gün içinde özellikle 11.00–17.00 saatleri arasında dışarı çıkmayın. Bol, açık renkli ve pamuklu giysiler giyin. Bol su için, susamayı beklemeyin. Gölge ya da serin yerlerde kalın, klimayı doğru kullanın. Spor yapacaksanız sabah erken saatleri tercih edin. Yaşlı ve yalnız yaşayan yakınlarınızı sık sık kontrol edin.
