EKONOMİ

Cari denge Temmuz’da fazla verdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Temmuz 2025’te cari işlemler hesabı 1 milyar 766 milyon dolar fazla verirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında da 6 milyar 29 milyon dolarlık fazla oluştu.

Bu dönemde ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 4 milyar 635 milyon dolar oldu.

Yıllıklandırılmış verilere göre, temmuz ayında cari açık yaklaşık 18,8 milyar dolar olurken, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret dengesi de 62,7 milyar dolar açık verdi. Aynı dönemde hizmetler dengesi 62 milyar dolar fazla, birincil ve ikincil gelir dengesi sırasıyla 17,7 milyar dolar ve 380 milyon dolar açık verdi.

Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler bu ay 8 milyar 24 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken, bu kalem altında taşımacılık hizmetleri ve seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler sırasıyla 2 milyar 417 milyon dolar ve 6 milyar 209 milyon dolar oldu.

Öte yandan, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 9 Eylül 2025 tarihinde yayımlanan “Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri, 2024” bülteni çerçevesinde, Hizmetler Dengesi kalemi 2023-2024 yılları ve 2025 Ocak-Haziran dönemi için revize edildi.

Yapılan revizyon, hizmetler dengesi net gelirlerini 2023 yılında 1 milyar 592 milyon dolar ve 2024 yılında 623 milyon dolar negatif yönlü etkilerken, 2025 Ocak-Haziran döneminde ise 154 milyon dolar pozitif yönlü etki etti.

DOĞRUDAN YATIRIMLAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, temmuzda doğrudan yatırımlar kaynaklı 1 milyar 224 milyon dolar, portföy yatırımlarında da 5 milyar 97 milyon dolarlık net giriş oldu.

TCMB tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Temmuz 2025’te cari işlemler hesabı 1 milyar 766 milyon dolar fazla verirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında da 6 milyar 29 milyon dolarlık fazla oluştu.

Temmuz ayı yıllıklandırılmış cari açığın finansmanına net doğrudan yatırımlar 5,2 milyar dolar, krediler 23,2 milyar dolar, ticari krediler 3,7 milyar dolar, net efektif ve mevduatlar 100 milyon dolar katkı verirken, net portföy yatırımları 1,4 milyar negatif yönlü etkide bulundu.

Merkez Bankası döviz cinsinden net rezerv azalışı 7,1 milyar dolar oldu.

Temmuz ayında doğrudan yatırımlar kaynaklı net girişler 1 milyar 224 milyon dolar olarak hesaplandı.

Yurt dışı yerleşiklerin Türkiye’ye toplam doğrudan yatırımları 2 milyar 26 milyon dolar, yurt içi yerleşiklerin yurt dışındaki doğrudan yatırımları 802 milyon dolar arttı.

Gayrimenkul yatırımları incelendiğinde, yurt içi yerleşiklerin yurt dışında 253 milyon dolar, yurt dışı yerleşiklerin ise Türkiye’de 358 milyon dolar net gayrimenkul alımı yaptığı görüldü.

Portföy yatırımları temmuz ayında 5 milyar 97 milyon dolar tutarında net giriş kaydetti. Yurt dışı yerleşikler, hisse senedi piyasasında 859 milyon dolar ve DİBS piyasasında 1 milyar 992 milyon dolar net alış yaptı.

Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak yurt dışı yerleşiklerin bankalar ve Genel Hükümet ihraçlarında sırasıyla 891 milyon dolar ve 2 milyar 399 milyon dolar net alış, diğer sektör ihraçlarında ise 34 milyon dolar net satış yaptığı görüldü.

Yurt dışından kredi kullanımlarında bankalar temmuzda 4 milyon dolar geri ödemede bulunurken, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 527 milyon dolar ve 1 milyar 361 milyon dolar net kullanım yaptı.

Diğer yatırımlar altında, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, Türk lirası ve yabancı para cinsinden sırasıyla 2 milyar 127 milyon dolar ve 442 milyon dolar net artış olmak üzere toplam 2 milyar 569 milyon dolar net yükseliş kaydetti. Resmi rezervlerde bu ay 18 milyar 597 milyon dolarlık net artış oldu.

Ödemeler dengesine ilişkin yıllık veriler şöyle (milyon dolar):

2025 Temmuz 2025 Ocak-Temmuz
A- CARİ İŞLEMLER HESABI 1.766 -21.224
1. İhracat 24.607 155.642
2. İthalat 29.242 197.337
Mal Dengesi -4.635 -41.695
3. Hizmet Gelirleri 12.782 64.700
4. Hizmet Giderleri 4.758 32.974
Mal ve Hizmet Dengesi 3.389 -9.969
5. Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler 791 6.451
6. Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler 2.253 17.231
Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi 1.927 -20.749
7. İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler -161 -475
B. SERMAYE HESABI -120 -125
C. FİNANS HESABI -17.533 -17.679
8. Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi 802 5.252
9. Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu 2.026 8.350
10. Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi 1.091 5.314
11. Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu 6.188 4.524
11.1. Hisse Senetleri 859 1.387
11.2. Borç Senetleri 5.329 3.137
12. Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi -5.602 2.307
12.1. Merkez Bankası 0 0
12.2. Genel Hükümet 0 24
12.3. Bankalar -7.724 3.443
12.4. Diğer Sektörler 2.122 -1.160
13. Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu 5.610 17.678
13.1. Merkez Bankası -495 -6.841
13.2. Genel Hükümet 527 465
13.3. Bankalar 2.761 14.803
13.4. Diğer Sektörler 2.817 9.251
Cari, Sermaye ve Finans Hesapları 19.179 -3.670
D. NET HATA VE NOKSAN -582 -4.900
GENEL DENGE -18.597 8.570
E. REZERV VARLIKLAR 18.597 -8.570
14. Resmi Rezervler 18.597 -8.570
15. Uluslararası Para Fonu Kredileri 0 0

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu