ABD‘deki Kentucky eyaletinde bulunan Louisville kentindeki Norton Audubon Hastanesinde her gece yaklaşık 280 bin litre su donduruluyor.
Hastane, bu sayede ameliyathaneleri ve hasta odalarını soğutan su hattını çalıştırıyor.
“Buz pili” olarak da bilinen bu tür ısıl enerji depolama sistemleri, karbon salımı yapmadan serin hava sağlayabildiği için ABD’de giderek daha fazla binada tercih ediliyor.
Söz konusu sistemler, elektrik tüketimini azaltarak şebeke üzerindeki yükü hafifletiyor.
Artan sıcaklıklar ve büyüyen elektrik talebi karşısında buz temelli enerji depolama teknolojisi, binaların soğutulmasında sürdürülebilir bir seçenek olarak öne çıkıyor.
Isıtma ve soğutma sistemleri üreten Trane Technologies şirketi, son yıllarda bu teknolojiye yönelik talebin hızla arttığını bildirdi.
Associated Press (AP) ajansının haberine göre Trane’in buz pilleri çoğunlukla okullarda, kamu binalarında ve ticari yapılarda kullanılıyor.
Aynı alanda faaliyet gösteren Nostromo Energy ise yüksek soğutma ihtiyacı olan veri merkezlerine odaklanırken, Ice Energy gibi bazı şirketler sistemin daha küçük ölçekli, ev tipi versiyonlarını geliştiriyor.
BUZ TANKLARI ÇÖZÜLEREK KLİMA İŞLEVİ GÖRÜYOR
Üreticilere göre sistemin teknik ayrıntıları değişse de çalışma prensibi benzer: Şebekeden elektrik kullanımının ucuz olduğu gece saatlerinde su donduruluyor, ertesi gün ise buz çözülerek binayı soğutuyor.
Buz, binanın boru hatlarında dolaşan suyu soğutarak iç mekânlardaki ısıyı emiyor ve böylece serin hava üretiliyor. Bu hava daha sonra havalandırma kanalları aracılığıyla odalara dağıtılıyor.
Norton Audubon Hastanesinin kullandığı Trane sistemi gibi buz pilleri, genellikle klasik klima sistemleriyle birlikte çalışıyor.
Buz temelli soğutma, özellikle enerji tüketiminin zirve yaptığı saatlerde devreye girerek maliyetleri düşürüyor. Bu sistemle birlikte klasik klima bileşenleri ya daha küçük boyutlarda kullanılıyor ya da yalnızca destek amaçlı tutuluyor.
Depolanan buzun çözülmesi için ek enerji gerekmediğinden şebeke üzerindeki yük azalıyor, elektrik kullanımı ve fatura tutarları düşüyor.
Building Decarbonization Coalition kuruluşunda teknik ekip lideri olan Ted Tiffany, ajansa yaptığı açıklamada, “Enerjiyi depolayıp daha sonra kullanmak, şebekenin geleceği açısından önemli bir yönelim” dedi.
Tiffany, iklim değişikliğinin artan sıcaklıklar nedeniyle klima ihtiyacını bir halk sağlığı meselesine dönüştürdüğünü ve buz pillerinin aşırı sıcakların yol açtığı sağlık risklerine sürdürülebilir bir çözüm sunduğunu söyledi.
YILDA 278 BİN DOLAR TASARRUF ETTİLER
Norton Audubon Hastanesinin enerji giderleri, 2018’de sistemin devreye alınmasının ardından ilk yılda 278 bin dolar azaldı.
Hastane, bu sistem ve diğer enerji tasarrufu önlemleri sayesinde 2016’dan bu yana yaklaşık 4 milyon dolar tasarruf ettiğini belirtiyor.
Norton Healthcare’in sürdürülebilirlikten sorumlu yöneticisi Anthony Mathis, “Bu teknoloji bizim için harika oldu” diye konuştu.
Mathis, başka tesislerden de teknolojiye dair çok sayıda soru aldığını ve farkındalık arttıkça sistemin daha yaygın kullanılacağına inandığını ifade etti.
YENİ HEDEF YAPAY ZEKA VE VERİ MERKEZLERİ
Uzmanlara göre buz temelli enerji depolama, ticari binaların elektrik talebini azaltmak veya aralıklı çalışan güneş ve rüzgâr kaynaklarından sağlanan fazla enerjiyi depolamak için kullanabileceği seçeneklerden biri.
AP’ye konuşan San Jose Eyalet Üniversitesinden çevre çalışmaları profesörü Dustin Mulvaney, sağlık kuruluşları ve yaşlı bakım evlerinde buz pillerinin daha güvenli bir seçenek olduğunu, zira lityum pillerin yangın riski taşıdığını belirtti.
Üreticiler, özellikle yapay zekâ uygulamalarını desteklemek için sayıları hızla artan veri merkezlerinde büyük bir potansiyel görüyor.
ABD Enerji Bakanlığının aralık ayında yayımladığı bir habere göre, veri merkezleri 2023’te ülkenin toplam elektrik tüketiminin yüzde 4’ünden fazlasını oluşturdu; bu oranın 2028’e kadar yüzde 12’ye çıkabileceği öngörülüyor.
Nostromo Energy Genel Müdürü Yoram Ashery, “Veri merkezleri enerjiye son derece aç ve kullandıkları elektriğin yaklaşık yüzde 30 ila 40’ı soğutmaya gidiyor. Bizim çözümümüz bu noktada büyük fayda sağlayabilir” değerlendirmesini yaptı.
Şirket, pek çok büyük veri merkezi işletmecisiyle sistem kurulumu için görüşmeler yürüttüğünü bildirdi.
Kaliforniya, şu anda bu teknolojinin en büyük pazarı konumunda. Eyalette gündüz saatlerinde şebekede güneş enerjisi ağırlıklı elektrik kullanılırken, akşam saatlerinde doğalgaz gibi kirletici kaynaklara geçiliyor.
Buz pilleri, bu geçiş saatlerinde klimayı şebekeden enerji çekmeden çalıştırmak için kullanılabiliyor.
Son olarak Ice Energy şirketinin operasyon direktörü Joe Raasch, “Pek çok enerji şirketi, bu tür yük kaydırma teknolojileriyle yakından ilgileniyor” dedi.
Raasch, “Bu gerçekten harika bir teknoloji ve gelecekteki elektrik yükünün büyük bölümü soğutma ihtiyacından kaynaklandığı için şebekenin tam da böyle çözümlere ihtiyacı var” diye ekledi.
