ABD Hazine Bakanlığı tarafından paylaşılan bir fotoğrafta, ABD Hazine Bakanı Scott Bessant (solda) ile Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yulia Svyrydenko’nun, 30 Nisan 2025’te Washington DC’de, ABD-Ukrayna Yeniden İnşa Yatırım Fonu’nun kurulmasına ilişkin anlaşmayı imzaladıkları görülüyor. (EPA)
TRUMP: YARDIMIN KARŞILIĞINI ALIYORUZ
Trump, anlaşmanın hemen ardından yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya verilen milyarlarca dolarlık askeri ve mali desteğin “karşılıksız olmaması gerektiğini” yineledi. Bu söylem, anlaşmanın sadece bir ekonomik değil, aynı zamanda siyasi bir mesaj taşıdığını da ortaya koyuyor.
ABD, 2022’den bu yana Ukrayna’ya 64 milyar avrodan fazla askeri yardım yaptı. Şimdi bu yardımın karşılığında, dünya pazarında giderek stratejikleşen nadir toprak elementlerinde Çin’e alternatif olacak bir tedarik zinciri kurmayı hedefliyor.
BARIŞ MÜCADELESİ AYRI, MADEN HAMLESİ AYRI
Anlaşma, ABD’nin Ukrayna-Rusya savaşı için yürüttüğü barış müzakerelerinden tamamen bağımsız bir zeminde yürütüldü. Ancak zamanlama dikkat çekici: Trump, Rusya ile barış için adımlar atarken, aynı anda Ukrayna ile ekonomik iş birliğini derinleştirerek iki taraflı bir diplomatik denge kuruyor.
Yine de, Washington’un bu maden anlaşmasını “güvenlik garantisi” olarak sunmaması, Kiev’de temkinli bir iyimserliğe yol açmış durumda. Buna karşılık Svyrydenko, “Bu anlaşma, dünya kamuoyuna Ukrayna ile uzun vadeli iş birliğinin hem mümkün hem de güvenilir olduğunu gösteriyor.” diyerek sürecin önemine vurgu yaptı.
YENİ BİR JEOPOLİTİK CEPHE Mİ AÇILIYOR?
Bu anlaşma, yalnızca Ukrayna’nın ekonomik geleceği için değil, küresel güç dengeleri açısından da potansiyel sonuçlar barındırıyor. Çin’in hâkimiyetindeki nadir toprak pazarına Ukrayna üzerinden alternatif yaratmak, Batı’nın tedarik güvenliğinde yeni bir sayfa açabilir.
Aynı zamanda bu anlaşma, Avrupa Birliği’ne üyelik sürecindeki Ukrayna için ekonomik ve stratejik bir güven oyu niteliğinde. Kiev yönetimi, hem Batı’ya entegre olmak hem de savaşın enkazını kaldırmak için bu tür dış yatırımları hayati görüyor.
