MEVLÜT TEZEL / Google’ın medyayı bitirme planı!

Google geçen yıl yaptığı algoritma değişikliğiyle haber sitelerinin ve yayıncıların arama motorundan aldığı trafiğin büyük oranda düşmesine neden olmuştu.
Bu yüzden Türkiye‘de bazı muhalif, bağımsız siteler iflas etti. Bu değişiklikten ana akım medya da etkilendi.
Google bu kez daha sinsi bir planı devreye soktu.
EuroNews’ün haberine göre; teknoloji devi şimdi de online yayıncılara yeni darbeyi yapay zeka özetleri aracılığıyla indiriyor.
Henüz Türkiye’ye gelmese de dünyanın pek çok yerinde kullanıma sunulan Google’ın Yapay Zeka Genel Bakış özelliği, ChatGPT gibi yapay zeka araçlarıyla rekabet etmek için sunduğu bir hizmet.
Bu özellik, arama sonuçlarının en üstünde görünen ve Gemini tarafından oluşturulan kısa özetler sunuyor.
Özetin altında, kaynak gösteren linkler ve “Daha fazla göster” seçeneği gibi detaylar yer alıyor.
Yani Google arama motoruna bir sorgu yazdığınızda cevabını aşağıdaki linklere tıklamadan özet halinde alabiliyorsunuz.
Bu da özellikle Google Reklamlar gelirine ve geleneksel arama motoru optimizasyonu çalışmalarına bel bağlayan internet siteleri için büyük risk.
Özelliğin bu yıl içinde Türkiye’ye sunulabileceği belirtiliyor.
Özetle haber ya da medya içeriklerine Google üzerinden ulaşan insanlar genelde yapay zekanın geçtiği özeti okuyup, linke tıklamayacaklar.
Böylece tıklanma almayan sitelerin reklam geliri daha çok düşecek.
Bu resmen hırsızlık, hatta nitelikli dolandırıcılık.
Çünkü Google’da yapay zekanın geçtiği özetlerinin kaynağı; medya ve içerik üreticileri.
Hem onların orijinal içeriğini kullanıyorlar hem de tıklanmalarını engelliyorlar.
Yok, böyle bir korsanlık!
Olacakları söyleyeyim; tıklanma alamayan siteler ya kapanacak ya da çalışanlarını işten çıkararak azla yetinecek.
Gazeteciler işsiz kalacak, büyük şehirlerin dışındaki küçük şehirlerde muhabirler işten çıkarılacak vs.
Sonunda insanların haber alma özgürlüğü de kısıtlanacak.
Meseleye sadece haber açısından bakmak da doğru değil, her türlü medya içeriği gelirinden olacak.
Çünkü Google yapay zekayı haberi yeniden üreten, kaynak gibi gösteriyor. Oysa medya içeriklerinden besleniyorlar!
Dijital Telif Yasası çalışmaları devam ediyor. Bu yasa gecikti lakin zararın neresinden dönülürse kardır.
Yeni yasada yapay zekanın geçtiği özetler için de telif hakkı konulması gerekiyor. Yapay zeka özetleri görmezden gelinirse medya ve içerik üreticileri daha çok zarar eder!
***
TIP YAZMAYINCA, BABASI EVİ TERK ETTİ!
Üniversite adaylarının tercih yapmaları için son gün 13 Ağustos.
Öğrenciler şimdilerde hayatlarının en kritik kararlarını veriyorlar.
Ama bu süreçte aileler, arkadaşlar, akrabalar, yakın çevre vs. herkes çocukların yapacağı tercihler konusunda ya baskı yapıyorlar ya da kafa karıştırıyorlar.
Bu durumla ilgili bir gencin sosyal medyada yaptığı paylaşım tartışma yarattı.
Baba, çocuğunun tercih listesinde tıp fakültesi bulunmadığını görünce depresyona girmiş. Evde huzursuzluk çıkarıp çocuğuna baskı yapmış.
Genç ise büyük oranda mühendislik fakültelerini tercih etmiş.
Baba da “Benim sözümü dinlemiyorsanız sizinle yaşamanın anlamı yok” diyerek küfredip evi terk etmiş, iyi mi?
Baba tıbbı garanti meslek gördüğü için çocuklarının doktor olmasını isteyebilir.
Ama bir genç için en kötü tercih istemediği bir bölümde sırf ailesi istiyor diye okumaktır.
Ailelere naçizane tavsiyem çocuklarının tercihlerine karışmamaları. Bu hayat onların, sizin değil!
Elbette aile büyükleri hayata dair tecrübelerini anlatsınlar. Seçilecek bölümün artı ve eksilerinden bahsetsinler ama nihai kararı çocuklarına bırakmalılar.
Bir meslekte başarılı ve mutlu olmanın tek yolu o mesleği severek yapmaktır.
Bir genç sevmediği bölümü okuyup o meslekte zoraki çalışırsa ve mutlu olmazsa aile büyük pişmanlık duyar ama iş işten geçmiş olur!
***
TAPU DOLANDIRICILIĞINA BASİT ÖNLEM
Son dönemde dijital ortamlarda üretilen sahte belgeler vatandaşın dolandırılma ihtimalini artırdı.
Birçok özel ve kamu kurumuna sızarak vatandaşların kimlik bilgilerini elde eden ya da insanların kimliklerini çalan dolandırıcılar, insanların evini, arsasını, dükkânını vs. satmaya çalışıyorlar.
Hep yakalanan dolandırıcıların haberlerini okuyoruz ama bir de yakalanmayanlar var! Tapuda satış yaparken gayrimenkul sahiplerinin dublörlerini bile kullananlar var! Makyaj teknikleri o kadar gelişti ki, bazen dolandırılacak kişinin vücut ölçülerine uygun kişileri bulmak yeterli oluyor. İşte bu yöntemle dolandırılmamak için e-Devlet üzerinden “İşlem Yapılmaz Beyan Tesisi” etmek gibi basit bir önlem alabilirsiniz.
***
KİM BU REHBER UZMANLAR?
Bazı vakıf üniversitelerinin, üniversite tercihlerinde rehberlik yapan uzmanlara para teklif ederek öğrencileri yanlış yönlendirdiği ortaya çıktı.
Dolandırıcılar her defasında şaşırtmayı başarıyorlar!
Umarım bu uzmanlar tek tek deşifre edilir.
Gençleri yanlış yönlendirmek, hayatlarındaki en önemli kararda yanlış yapmalarına neden olmak büyük vicdansızlık.
Bir diğer aldatmaca da bazı vakıf ve özel üniversitelerin sundukları burslar!
Yüzde 50-60 burs veriyorlar ama bazı zincir marketler gibi indirim yapmadan önce fiyatları yükseltiyorlar.
Ve istedikleri parayı yine alıyorlar.
Verilen bursların şartları da önemli. Bazı bursların gerçekleşme ihtimali düşük oluyor. Gençler tercih yaparken farklı kişilerden görüş almalı ama kimseye güvenmemeli.
Okuyacakları bölüm ve üniversite hakkında araştırmalarını kendileri yapmalı.
***
Altyazı
“İnsanlara bir şey anlatmak için omuzlarına dokunmak artık yetmiyor. Bir balyoz kullanmalısın, ancak o zaman seni dinliyorlar.” (Seven)