Doğu Anadolu’nun kilidi… Madalyalı şehir… Rus kuşatmasına karşı 135 gün süren kahramanca savunma… Ve 29 Eylül 1855, Kars zaferi… Sultan Abdülmecit tarafından verilen “zafer madalyası.”
Çok kültürlü coğrafya… Altı etnik kimlik bir arada.
Yerli (Türk)… Kürt… Türkmen… Azeri… Terekeme… Malakan.
Doğu’nun serhat şehrindeyim… “Terörsüz Türkiye” konusunda Sarıkamış, Kağızman, Arpaçay, Digor, Susuz, Selim, Akkaya‘da halk ne diyor?
Büyük Atatürk‘ün, eşi Latife Hanım ile birlikte geldiği (5 Ekim 1924-Pazartesi) ve… “Hoş gelişler ola Mustafa Kemal Paşa… Askerin milletin bayrağınla çok yaşa” diye karşılandığı Kars’ta, nabız nasıl atıyor?
Bu hafta… Buralardayım… Yiğitler diyarında.
***
EBUBEKİR HOCA
Ebubekir Keleş… Kars’ta onu tanımayan yok… Ebubekir Hoca… İlim Yayma Cemiyeti Kars Şube Başkanı… Emekli imam.
İki kez, Hac’a gitmiş… Ve defalarca Umre’ye.
“Her gün şükür namazı kılıyorum… Terörsüz Türkiye için beş vakit dua ediyorum.”
15 Temmuz darbe girişimi sırasında sendika il başkanıydı.
Memur-Sen… Diyanet-Sen Başkanı.
Halkı direnişe çağırdı… Tankların önüne yattı.
Kars’a gelip de, onun çayını içmemek olmaz.
***
HOCANIN DUASI
Ebubekir Hoca’ya sordum:
– Kusura bakma ama… Kökenin nedir? Azeri mi? Terekeme mi? Kürt mü? Türkmen mi?
Babam derdi ki, ‘Bizim aslımız Kürt…’ Anam da, “Aslımız yerli” derdi. Terörsüz Türkiye için emek verenlere, elini taşın altına koyanlara dua ediyorum… Allah’ım onları iki cihanda da korusun. Asırlarca birlikte yaşadık… Türk, Kürt, Arap, Laz, Çerkez… Kardeşiz… Birlik ve beraberliğimiz bozulmasın.
***
AMAN NAZAR DEĞMESİN
Erdoğan Yıldırım… Bölgenin kanaat önderlerinden… Kars Ardahan Iğdır Dernekler Federasyonu Genel Başkanı.
Kürt kökenli.
Birkaç gündür bölgede dolaşıyor.
Gözlemlerini sordum… Anlattı: Terörsüz Türkiye olayına bölge sıcak bakıyor… Çok olumlu. Yıllardır bunu bekliyorduk. Terörün arkasında dış güçler vardı… Bizi birbirimize düşürdüler. Bölge insanı barış istiyor… İnsanlar, rahatça yaylalara çıkıyorlar. Siz de göreceksiniz… Huzur iklimi var… Aman ara bozucular çıkmasın… Aman nazar değmesin.
***
CANI GÖNÜLDEN
Halit Özer… Kürt… Turizmci… Kars Turizm Birliği Başkanı… Bir ayağı Ankara’da… Bölgeye turlar düzenliyor.
Gelişimizi sağa sola duyurmuş… Dün birlikte dolaştık.
“Sevindik… Canı gönülden destekliyoruz… Bayram yapıyoruz” diyerek, söze başladı: Kürt olarak da… Bölge olarak da… Ülke olarak da terörden çok çektik… Bıktık… Yeter artık. Terör, bölgeyi çok yordu… Bütün Türkiye yoruldu.
Tarih boyunca birlikte yaşadık… Bizi birbirimize düşürenler Allah’tan bulsunlar. Terörsüz Türkiye ile inşallah ekonomi de canlanacak… Turizm gelişecek. Barış iklimi ile inanıyoruz ki, Ermenistan ile kapalı olan sınır kapımız da açılacak… Bölge için çok önemli… Ticaret hayatına büyük etkisi olacak.
***
“OCAKLARA ATEŞ DÜŞMESİN”
Murat Koçak… Koçaklar Peynircilik… 1954’ten beri. Kaşar… Tereyağı… Bal.
Etnik kökeni… Terekeme.
İşi fena değil… “Allah’a çok şükür… Terörsüz Türkiye ile daha da iyi olacak… Lafı bile bölge ekonomisini olumlu etkiledi… İnşallah gerisi gelir… Süre uzamasın.”
– Murat… Konu komşu… Mahalleli… Dışarıdan bölgeye gelenler… Neler söylüyorlar?
– İnsanlar, barıştan yana… Terörsüz Türkiye’den yana… Allah, kimsenin ocağına ateş düşürmesin… Kazayı, belayı kim ister? Herkes, bu işin uzamadan çözülmesini bekliyor… Konu komşu da çok memnun… Mahalleli de… Çarşı esnafı da.
***
CHELTİKOV SOHBETİ
Halilpaşa Caddesi’ndeki Kar’s Otel‘de kalıyoruz… Tarihi konak… Şimdi butik otel.
Gezerken… Cheltikov Otel’e de uğradık… 19. Yüzyıl’dan kalma.
Ruslardan kalma… Cheltikov ailesinin konağı.
Cumhuriyet döneminde hastane oldu… Ecza deposu oldu…
Okul oldu… Doğumevi oldu… Zirai Donatım Kurumu binası oldu. Burada Gaffar Demir‘le buluştuk… İş insanı… Otelin sahiplerinden.
Sohbet… Terörsüz Türkiye… Dedi ki: Çok güzel… Herkes memnun… Kan dursun… Ülkenin geleceği için çok önemli. Barış… Kardeşlik… Bunlara kim karşı çıkabilir? Ülkenin kaynakları senelerce terörle mücadeleye gitti… Şimdi bu para ekonomiyi canlandıracak… Yatırım olacak. Bölgede şimdiden bir hareketlenme başlandı. Bütün beklentimiz bu iş uzamasın.
***
TÜRKİYE UÇUYOR
İstanbul-Kars arası bin 430 kilometre.
Ukrayna daha yakın…. Bin 400 kilometre.
Uçak… İstanbul-Kars… 2.5 saat… Bilet ücreti, 4 bin-5 bin lira arasında.
Ve… Uçaklar dolu.
İsterseniz… Otobüs de çok;
Kars Kalesi… Aras… Turgut Reis… Yolculuk bedeli, bin 500-2 bin lira arasında.
Otobüsler de dolu.
Otobüs yolculuğu 24-26 saat arasında.
Ağustos… Kars öyle kalabalık ki.
İstanbul’da, Karslı çok… 306 bin 869.
Şimdi Kars zamanı.
Sıla özlemi… Hava serin, yaz tatili.
***
GURBETÇİ BEREKETİ
Atatürk Caddesi… Kazım Paşa Caddesi… Faik Bey Caddesi… Avrupa plakalı araç çok.
Sarıkamış’ta, Susuz’da, Selim’de, Kağızman’da da öyle.
Almanya, Fransa, Belçika plakalı araçlar.
Turizmci dostumuz Halit Özer, “Avrupa’daki hemşerilerimizin araçları… Yaz tatiline gelenler” dedi.
Fransa’dan… Ya da Belçika’dan Kars’a… Araçla… 4 bin kilometre… Uzun yol.
Gurbetçiler… Kars ekonomisine can suyu.
Düğün… Sünnet… Alışveriş... Yayla… Bal… Peynir.
Gurbetçi de mutlu, Karslı da.
Devamı yarın.
