Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin Türkiye’ye özgü geliştirdiği bağımlılık rehabilitasyon modeli dünyada parmakla gösteriliyor. Bağımlılıklardan uzak bir toplum inşa etmek amacıyla sürdürdüğü çalışmalarla hem ulusal hem de uluslararası düzeyde örnek gösterilen Yeşilay; üniversitelerdeki Genç Yeşilay faaliyetleri, İçişleri Bakanlığı iş birliğiyle hayata geçirilen Bağımsızlık Seferberliği, 81 il ve KKTC’de hizmet veren 105 Yeşilay Danışmanlık Merkezleri (YEDAM) bünyesinde sunulan ücretsiz psikoterapi ve sosyal destek hizmetleri ile Yatılı Rehabilitasyon Merkezleri aracılığıyla bağımlılıklara karşı çok katmanlı bir mücadele yürütüyor. Bağımlılıklardan arındırırken, aynı zamanda gençleri meslek sahibi yapıyor.
MERAKLA BAŞLIYORLAR
Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, ’26 Haziran Uyuşturucu Kullanımı ve Kaçakçılığı ile Mücadele Günü’nde küresel sorun olan bağımlılıkla mücadeleye dikkat çekti. Bu mücadelenin en hassas grubunu çocuklar ve gençler oluşturduğunu belirten Doç. Dr. Dinç, “Özellikle ‘merak’ ve ‘arkadaş çevresi’ gibi etkenler, madde kullanımına başlama sürecinde başlıca risk faktörleri arasında yer alıyor. 2023 yılında yayımlanan ‘Madde Kullanıcıları Profil Analizi 2022 Yılı Narkolog Raporu’na göre, bağımlı kişilerin yüzde 32,7’si, madde kullanımına yalnızca merak nedeniyle başlıyor. Bu durum, önleyici çalışmaların erken yaşlardan itibaren duygusal, sosyal ve psikolojik alanları kapsayacak şekilde yürütülmesi gerektiğini ortaya koyuyor” dedi.
AİLE BAĞLARI ÖNEMLİ
Bağımlılıkları tetikleyen önemli unsurlar arasında çocuklarımızın ve gençlerimizin yalnızlık duygusu, ergenlikteki kendini ispat arzusu olduğunu söyleyen Doç. Dr. Dinç, şöyle dedi: “Çocuklarımızın bu tuzağa düşmemeleri için yalnızca dış tehditlere karşı değil, iç dünyalarında da bir direnç inşa edebilmeliyiz. Onların kalbine dokunup, hayata karşı güçlü kılmamız gerekiyor. Çünkü bağımlılıklarla mücadelede en güçlü koruyucu unsur, güvene dayalı güçlü aile bağları. Aile içindeki sağlıklı iletişim ve güven veren bağlar, çocuklarımızın ve gençlerimizin hayata tutunma gücünü artırıyor.”
İYİLEŞME MÜCADELELERİ MÜTHİŞ
Bağımlılıklarla mücadeleye erken başlamanın ne kadar kritik olduğunu her geçen gün daha net gördüklerini söyleyen Doç. Dr. Dinç, “Sadece 2020-2024 yılları arasında, YEDAM’larımıza başvuran kişilerin neredeyse yarısı, bağımlılıkları artmadan yardım almayı başardı. Bu çok kıymetli bir gelişme. YEDAM’larda düzenli danışmanlık sürecine katılanların değişimi ise çok net. 3 ay boyunca sürece sadık kalanlarda psikososyal iyileşme oranı yüzde 39 iken, bu oran bir yılın sonunda yüzde 51’e yükseliyor. Maddeyi tamamen bırakma oranları da dikkat çekici düzeyde artıyor. Bir yıl boyunca destek alan bireylerin yüzde 71’i, sürecin sonunda hiç madde kullanmadığını ifade ediyor. Bu rakamlar bize şunu gösteriyor; ulaşılabilir, bilim temelli ve sürdürülebilir bir destek sunulduğunda iyileşmek mümkün” dedi.
TECRÜBELERİ DÜNYAYA ÖRNEK
DOÇ. Dr. Dinç, bağımlılıklara karşı eğitim programlarından ulusal ve uluslararası kongrelere, spordan sanata kadar geniş bir yelpazede çok yönlü bir mücadele yürüttüklerini vurgulayarak, şunları söyledi: “Gençlerimizin bu tehditle hiç tanışmaması için yürüttüğümüz önleme ve bilinçlendirme çalışmalarındaki tecrübelerimizi dünyayla paylaşıyor, gelecek nesillerimizin bağımlılıklarla hiç tanışmaması için var gücümüzle çalışıyoruz. Üniversitelerde ve liselerde gençlerimizle sık sık bir araya geliyor, 182 üniversite kulübümüzde görev alan Genç Yeşilaycılarımızla birlikte eğitimler, kamplar, kültür, sanat ve spor faaliyetleri gerçekleştiriyoruz. İçişleri Bakanlığımız ile başlattığımız ‘Bağımsızlık Seferberliği’ projemizle tüm toplumumuzu, genç nesillerimizi ve geleceğimizi korumak için 7’den 70’e birlikte mücadele etmeliyiz.”
HEM ARINIYORLAR HEM MESLEK EDİNİYORLAR
TÜRKİYE‘ye özgü bir bağımlılık rehabilitasyon sistemi olan, her biri 40’ar yatak kapasitesine sahip Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleri’nde alkol ve madde bağımlısı bireylere yatarak tedavi hizmeti veriliyor. Doç. Dr. Dinç,”REHAB’larda 6 aylık yapılandırılmış tedavi süreci boyunca bireyler; psikiyatrist, klinik psikolog, sosyal hizmet uzmanı, hemşire, ergoterapist ve meslek öğretmenlerinden oluşan multidisipliner bir ekip tarafından destekleniyor. Merkezlerde yalnızca bağımlılıklardan arınma değil, aynı zamanda mesleki eğitim, sosyal beceri kazanımı ve topluma yeniden katılım hedefleniyor” dedi.
