Küresel ve bölgesel istikrarın inşasında Türkiye’nin istisnai rolü


Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Teşkilat Akademisi Liderlik Okulu”nun açılış konuşmasında “Coğrafyamızda Türkiye’nin merkezinde yer aldığı yepyeni bir denklem kurulmaktadır” açıklamasını yaptı. Gerçekten de sadece son birkaç gündür tüm dünya, Türkiye’nin merkezinde olduğu küresel-bölgesel kriz ve sorunların çözümüne yönelik gelişmelere odaklanmış durumda.
Bir önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan, Riyad‘da ABD Başkanı Trump, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın görüşmesine video konferansla katıldı. Trump, Erdoğan’ın talebi üzerine Suriye’de yaptırımları kaldırmaya karar verdiğini açıkladı. Ayrıca yine Türkiye’nin çabaları ile Trump, Suriye Devlet Başkanı Şara ile bir görüşme gerçekleştirdi.
Ortadoğu’nun istikrarı için Trump, bölge ülkelerinin kendi çözüm yollarını geliştirmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle Türkiye’nin de aralarında bulunduğu bölge ülkelerinin, Gazze’de devam eden soykırımın sona ermesi ve Filistin’in geleceği için yürüttükleri çabalarından yakın zamanda bazı olumlu sonuçlar ortaya çıkabilir. Netanyahu’nun, ulusal güvenlik danışmanı aracılığıyla Trump’a bile operasyon çekmesi ters tepmiş görünüyor. Trump’ın Körfez ülkelerini ziyareti sırasında yaptığı açıklamalar, soykırımcı İsrail yönetiminde endişeye yol açtı.
Dün Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ile görüştü. Ukrayna-Rusya savaşına adil bir çözüm bulunması için Türkiye, en başından itibaren yoğun diplomasi yürüttü. Güvenilir bir arabulucu olarak tüm taraflar, müzakerelerin Türkiye’de olmasını kendileri talep etti. Dört yıldır devam eden savaşın sonlandırılması için birkaç gün önce Rusya Devlet Başkanı Putin, görüşmelerin İstanbul‘da yapılması çağrısını yapmış ve “Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir görüşmemiz var. Kendisinden Türkiye’de müzakerelerin yapılması için böyle bir fırsat sağlamasını rica ediyorum” demişti.
Trump, Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılacak Rusya-Ukrayna barış müzakerelerine ilişkin “Putin orada olmamı istiyor. Bu, bir olasılık” açıklamasını yapsa da, Ukrayna- Rusya arasındaki teknik müzakerelerin belirli bir düzeye gelmediği için liderler düzeyinde şimdilik bir görüşme gerçekleşmedi. Ancak müzakerelerde belirli bir düzeyde ilerleme sağladıktan sonra, taraf ülkelerin liderlerinin İstanbul’da yüz yüze bir araya gelmesi beklenebilir.
Ukrayna-Rusya müzakereleri için İstanbul’da hazırlıklar yapılırken, Antalya‘da NATO Dışişleri Bakanları toplandı. Toplantıya ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da katıldı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan‘la Ukrayna-Rusya müzakerelerinin de içinde olduğu sıcak gündem başlıklarıyla ilgili ayrıntılı bir görüşme yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bir taraftan da Ukrayna-Rusya savaşının sonlandırılmasına ilişkin lider diplomasisi çerçevesinde Putin, Macron ve Meloni ile telefon görüşmeleri yaptı. Bugün ise Avrupa Siyasi Topluluğu’nun 6’ncı zirvesine katılmak için Arnavutluk’ta olacak. Bu zirve sırasında da aynı zamanda Avrupalı liderlerle ikili görüşmeler yapacak.
Türkiye’nin küresel diplomasinin merkezi haline gelmesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uzun yıllardır yürüttüğü lider diplomasisi ile doğrudan ilgilidir. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın adil ve aktif bir liderlik diplomasisi yürütmesi, küresel ve bölgesel çatışmaların çözümüne katkı sağlamakta; stratejik işbirlikleri geliştirerek taraflar arasında diyalog kanallarını açık tutmakta ve barış inşasına yapıcı katkılarda bulunmaktadır.
Bu yaklaşım, Türkiye’nin uluslararası arenada güvenilir bir aktör olarak konumunu güçlendirmekte ve diplomatik girişimlerinin kalıcı sonuçlar üretmesine zemin hazırlamaktadır.