Emine Erdoğan, İstanbul’da gıda ve su israfı panelinde konuştu: Sıfır atık, insanlığı kurtaran en güçlü formüldür
Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, son zamanlarda televizyon, sosyal medya ve dijital platformlarda gıda israfını özendiren ve hatta meşrulaştıran reklam ve içeriklerin arttığını belirterek, “Bu noktada da iş bizlere düşüyor. Farkındalık çalışmalarıyla sıfır atığın israfı azaltırken iyiliği çoğaltan, yaşamı sadeleştirirken ruhu zenginleştiren, atığı önlerken insanlığı kurtaran en güçlü formül olduğunu anlatmalıyız.” dedi.
Emine Erdoğan, burada yaptığı konuşmada şunları söyledi: Ümit ediyorum ki geleceğimizi sahiplenmek için burada ortaya koyacağımız irade, en başta çocukların yüzlerini güldürsün ve büyük bir uyanışın başlangıcı olsun. Ne var ki bizler bugün, her yıl 1,3 milyar ton gıdanın çöpe atıldığı, buna karşın 700 milyondan fazla insanın bir lokma ekmeğe muhtaç olduğu, 190 milyon çocuğun açlıktan gözünün karardığı bir dünyada yaşıyoruz. Dünyanın bir ucundaki sofralarda yemekleri koyacak yer kalmazken, Sudan’da, Yemen’de, Gazze’de ve daha birçok coğrafyadaki milyonlarca çocuk sağlıklı büyümeleri için gerekli olan en temel gıdalara dahi ulaşamıyor.
SADECE GIDAYI İSRAF ETMİYORUZ
Beş yaş altı çocuk ölümlerinin neredeyse yarısının açlıktan kaynaklandığına dikkati çeken Erdoğan, “Küresel olarak israf edilen gıdanın sadece 4’te 1’inin dünyadaki tüm aç insanları doyurabilecek olması vicdanlarımızı paramparça eden çok acı bir gerçek. Henüz raf ömrü dolmadan çöpe atılan yiyecekler, estetik kriterleri karşılamadığı için elenen tarım ürünleri, restoran ve otel gibi yerlerde oluşan atıklar ve niceleri gıda israfının artık sistemsel bir sorun olduğunu gösteriyor. Üstelik, sadece gıdayı değil, israf ettiğimiz her lokmayla beraber su, enerji ve insan emeği gibi kaynakları da boşa harcıyor, doğanın kendini yenileme kapasitesini elinden alıyoruz. Hiç yenilmeden çöpe giden gıdaların yetiştirilmesi için temiz su kaynaklarımızın yüzde 25’ini harcıyor, Çin’in yüzölçümünden daha büyük bir alanı kullanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
İNSANLIĞI KURTARAN EN GÜÇLÜ FORMÜL
Emine Erdoğan, şöyle devam etti: Sıfır atık prensiplerini uygulayarak kendimizi ve hayatlarımızı değiştirmeye başladığımızda göreceğiz ki dünya da bizimle birlikte değişecek. Çünkü bir dilim ekmeği çöpe atmadığımızda 40 litre suyu, bir yumurtanın bozulmasına izin vermediğimizde 196 litre suyu, bir elmayı buzdolabında çürütmediğimizde 822 litre suyu kurtaracağız. Evimizdeki organik atıkları kompostladığımızda çöp miktarını azaltacak, çöplerin taşınması ve işlenmesi için gereken maliyetleri düşürecek, ayrıca karbon emisyonlarının azalmasına katkıda bulunacağız. En önemlisi de bu çabamız tüm insanlığa ulaşan büyük bir iyilik etkisine dönüşecek. Kronik açlığın pençesindeki çocuklara sağlıklı büyüyebilme ve ekmek kırıntılarından başka hayaller de kurma hakkını teslim edeceğiz. Afrika’da su kaynaklarına erişebilmek için her gün kilometrelerce yol yürüyen kadın ve çocukların yorgunluğunu alacağız. Tüm inançlarda, medeniyetlerde gıda, ilahi bir nimet sayılır. Yiyecekle hürmet ekseninde bir ilişki kurulur. Yemeğe duayla başlanır, varlığına şükredilir. Türk kültüründe, yere dökülen kırıntılara basılmaması, yere düşen ekmeğin öpüp başa konarak kaldırılması, nimete duyulan derin saygının en güzel ifadesidir. Ancak son zamanlarda televizyon, sosyal medya ve dijital platformlarda gıda israfını özendiren ve hatta meşrulaştıran reklam ve içeriklerin arttığını görüyoruz. Bu noktada da iş bizlere düşüyor. Farkındalık çalışmalarıyla sıfır atığın israfı azaltırken iyiliği çoğaltan, yaşamı sadeleştirirken ruhu zenginleştiren, atığı önlerken insanlığı kurtaran en güçlü formül olduğunu anlatmalıyız.
GÜZEL ÖRNEKLERİN SAYISI ARTMALI
Bu noktada, her toplumun geleneksel mutfağının başlı başına bir rehber olduğu kanaatindeyim. Bu mirası araştırmanın, görünür kılmanın ve yeniden yaşamın merkezine taşımanın hayati bir önemi olduğunu düşünüyorum. Sürdürdüğümüz geleneksel Türk mutfağı araştırmalarıyla tüm dünyada çok sevilen mutfağımızın atıksız ve doğa dostu karakterini ön plana çıkardık. Gündelik hayatta nasıl kolaylıkla uygulanabildiğini Türk Mutfağı Haftası etkinlikleri kapsamında farklı ülkelerde anlattık. Böylelikle sıfır atığı bir yaşam modeli olarak benimsemek isteyen insanlara medeniyetimizin kalemiyle çizilmiş bir yol haritası sunmuş olduk. Mesela ‘Gıdanı Koru Sofrana Sahip Çık’ kampanyasını düzenleyerek gıda israfı konusunda büyük bir farkındalık oluşturduk. Su stresi altında bir ülke olarak Ulusal Su Verimliliği Seferberliğini başlattık. Tüm bunların yanında, başkanlığını yürüttüğüm, Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Danışma kurulumuzla da, dünyadaki en iyi sıfır atık uygulamalarını uluslararası gündeme taşıyoruz. Bizim tek yapmamız gereken bu örneklerin sayısını çoğaltmak ve uluslararası işbirliklerini artırmaktır. Çünkü, farklı ülke ve kültürlerin, insanlığın ortak geleceği için el ele vermesinden daha güçlü bir mesaj olmadığını düşünüyorum.
HER YIL 1,3 MİLYAR TON GIDA ÇÖPE GİDİYOR
Birleşmiş Milletler Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD), Dünya Gıda Programı, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) gibi uluslararası kuruluşların üst düzey temsilcilerinin de katıldığı panelde, küresel ölçekte kritik seviyeye ulaşan gıda ve su israfı konularında çözüm odaklı iş birlikleri ele alındı. Panelde, her yıl 1,3 milyar ton gıdanın çöpe gittiği ve 783 milyon insanın hala açlıkla mücadele ettiği gerçeğiyle karşı karşıya olunduğu hatırlatıldı. Ayrıca, tarımın dünya su kaynaklarının yüzde 70’inden fazlasını kullandığı, sadece israf edilen gıdanın üretimi için her yıl 250 kilometreküp su harcandığı ve bu durumun iklim değişikliği, kötü su yönetimi ve bilinçsiz tüketim gibi faktörlerle geleceği tehdit ettiği vurgulandı. Programda; Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Başkan Yardımcısı Gerardine Mukeshimana, Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş da birer konuşma yaptı. Program aile fotoğrafı ile sona erdi.
