Ses sağlığını koruma ve sesi doğru biçimde kullanmanın önemine işaret eden Dil ve Konuşma Terapisti Göksu Yılmaz, ses sağlığını korumak için nelere dikkat etmemiz gerektiği konusunda önemli bilgiler paylaştı…
Sesin, bireylerin kendilerini ifade etmelerini sağlayan en önemli araçlardan biri olduğunu söyleyen Yılmaz, sesin üretim mekanizmasına genel olarak bakıldığında ses üretiminin temel kaynağının akciğerlerden gelen hava akımı olduğunu belirterek, şöyle dedi: “Soluk verme sırasındaki hava, soluk borusu yoluyla yukarı doğru hareket eder ve gırtlak bölgesine ulaşır. Bu hava akımı, ses kıvrımlarının titreşmesini sağlayan temel enerjiyi oluşturur. Gırtlak içinde bulunan ses kıvrımları (vokal foldlar) ise hava akımıyla titreşerek, sesin temel frekansını oluşturur. Ses kıvrımlarından çıkan ham ses, boğaz, ağız ve burun boşluklarında rezonansa girerek, şekillendirilir ve duyduğumuz son halini alır.”
ÖĞRETMEN VE SANATÇILARA UYARI
Profesyonel ses kullanıcılarının yani şarkıcılar, tiyatro sanatçıları, öğretmenler, avukatlar, eğitmenler, telefon/çağrı merkezi çalışanları, din görevlileri, sağlık çalışanları, dil ve konuşma terapistler gibi mesleklerde çalışanlarla ilgili Yılmaz, şöyle dedi: “Bu bağlamda hizmet sektöründe çalışanların çoğunun profesyonel ses kullanıcıları oldukları düşünüldüğünde vokal performanstaki bozulmalar, azalmalar, yalnızca sesin öznel algısının bozulmasına katkıda bulunmaz, aynı zamanda bireylerin profesyonel çalışma hayatlarını da sınırlayabilir.”
KADINLARIN SES KIVRIMLARI DAHA FAZLA TEMASTA
Ses kıvrımlarının kadınlarda erkeklerden daha fazla birbiriyle temas ettiğine dikkat çeken Yılmaz, bunu şöyle açıkladı: “Ses kıvrımları, sesin meydana gelmesi sırasında bir saniyede kadınlarda ortalama 200-250, erkeklerde ise ortalama 100-150 defa birbiriyle temas ediyor. Bu temas, ses kıvrımlarının açılıp-kapanma döngüsünden meydana gelir. Daha somut bir örnekle açıklamak gerekirse, kadınlar için saniyede 200-250 defa el çırpmak ve erkekler için saniyede 100- 150 defa el çırpmak, ses kıvrımlarının yükünü anlamamızı sağlayabilir.”
HER 30 DAKİKADA BİR SU İÇİN
Ses sağlığı için nelere dikkat edilmesi konusunda ise Yılmaz, şu önerilerde bulundu:
Gürültülü ortamlarda (sınıfta, gürültülü sokaklarda) uzun süre yüksek sesle konuşmak sesi olumsuz etkiler. Şarkı söylemek, zorlamalı fısıltılar, sık boğaz temizleme alışkanlığı, çığlık atmak ses bozukluklarını tetikler. Tütün veya tütün ürünleri kesinlikle içmeyin.
Reflüyü tetikleyecek yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Ses kıvrımlarını korumak için, yatmadan en az 2-3 saat öncesine kadar su hariç, tüm yeme-içme faaliyetleri kesilmeli. Ses kıvrımlarının sistemik hidrasyonunu sağlamak için yeterli sıvı alımını sürdürmek gereklidir. Bunun için her 30 dakikada bir su içilmesi veya yudumlanması ile günde 8-10 bardak su içilmesi önerilir. Duruş bozuklukları ve buna bağlı olarak meydana gelebilecek ekstra kas gerginlikleri de tetikler.
