Ekonomik programın uygulanmasındaki kararlılık ve Merkez Bankası’nın attığı adımlar, enflasyonla mücadelede etkisini göstermeye devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) temmuzda yüzde 2.06 ile yüzde 2.38 olan piyasa beklentisinin altında arttı. Haziranda yüzde 35.05 olan yıllık enflasyon da temmuzda yüzde 33.52 ile son 44 ayın en düşük seviyesine geriledi. Piyasa yıllık enflasyonun temmuzda yüzde 34.10 olmasını öngörüyordu.
41.9 PUANLIK DÜŞÜŞ
Enflasyonda Mayıs 2024’te görülen yüzde 75.45’lik seviyenin ardından başlayan düşüş art arda 14 aya taşındı. Enflasyonda 14 ayda yaşanan düşüş 41.93 puana ulaştı. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 24 seviyesinde bulunurken, ilk 7 ayda gerçekleşen enflasyon yüzde 19.08 oldu. Analistler enflasyonun yıl sonunda yüzde 30’un altına inmesini bekliyor.
EN YÜKSEK KATKI KONUTTAN
Yıllık enflasyonun en yüksek olduğu grup yüzde 75.54 ile eğitim ve yüzde 62.01 ile konut oldu. En düşük yıllık enflasyon ise yüzde 10.67 ile giyim ve ayakkabı ile yüzde 19.62 ile haberleşme gurubunda yaşandı. Yıllık enflasyona en yüksek katkı 9.03 puanla konut ve 6.94 puanla gıda ve alkolsüz içecek grubundan geldi.
GİYİM VE AYAKKABIDA DÜŞÜŞ
Temmuzda en yüksek artış yüzde 5.78 ile konut ve yüzde 5.69 ile alkollü içecek ve tütünde olurken, giyim ve ayakkabı grubunda yüzde 5.82’lik düşüş yaşandı. Aylık enflasyona da en yüksek katkı da 0.95 ile konut grubundan geldi. Endekste kapsanan 143 temel başlıktan Temmuz ayı itibarıyla, 18 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 5 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 120 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti. Temmuz ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte ağustos ayı kira artış oranları da belli oldu. TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre kira artış oranını belirleyen 12 aylık enflasyon ortalaması yüzde 41.13 olarak gerçekleşti. Ağustos ayı boyunca gerçekleştirilecek kira artış oranları yüzde 41.13 seviyesini geçemeyecek. İki yıl boyunca uygulanan konutlarda yüzde 25 zam sınırı 1 Temmuz 2024 itibarıyla kaldırılmıştı.
ÜRETİCİ ENFLASYONU DA DÜŞTÜ
Temmuz ayında üretici fiyatlarında da aşağı yönlü ivme sürdü. Temmuzda yüzde 1.73 artan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi’nde (Yİ-ÜFE) haziranda yüzde 24.45 olan yıllık artış, temmuzda yüzde 24.19’a indi. Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 28.30, imalatta yüzde 24.02, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 22.10 ve su temininde yüzde 55.74 artış olarak gerçekleşti.
EN ÇOK PATATES UCUZLADI
Tüketici fiyatları bazında temmuzda en yüksek fiyat artışı yüzde 26.41 ile doğal gaz ve ilgili abonelik ücretlerinde gerçekleşirken, en çok ucuzlayan ürün yüzde 15.92 ile patates olarak belirlendi. Doğal gaz ve ilgili abonelik ücretlerindeki fiyat artışını, yüzde 19.71 ile deniz ve yurt içi su yolu ile yolcu taşımacılığı ve yüzde 15.85 ile toz kakao izledi. Fiyat düşüşünde ise patatesi yüzde 9.61 ile kahvaltılık tahıl ürünleri, yüzde 8.75 ile taze meyveler, yüzde 8.23 ile kadın giyim, yüzde 6.98 ile erkek giyim takip etti.
BORSA, İMAMOĞLU DİRENCİNİ KIRDI
Temmuz ayı enflasyonunun beklentilerin altında gelmesinin ardından faiz indirimlerinin aynı hızla devam edeceğine ilişkin öngörüler borsada yükselişi hızlandırdı. Endeks yüzde 1’den fazla yükselerek 10 bin 926 puanı gördü. Böylece İmamoğlu operasyonunun başlangıcı öncesindeki 10.800 seviyesi ilk kez aşılmış oldu. Borsa 30 Mayıs’ta 9 bin 19 puana kadar gerilemişti. O tarihten bu yana yükseliş yüzde 20’yi geçti. Enflasyon verisinin ardından 2 yıllık tahvilin faizi yüzde 40’ın altına gerilerken, 5 yıllık tahvilin faizi yüzde 36’ya, 10 yıllık kağıdın faizi ise yüzde 31’e indi.
CEVDET YILMAZ Cumhurbaşkanı Yardımcısı
%20’LI SEVİYELERE İNDİRMEYİ AMAÇLIYORUZ
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Orta Vadeli Programımız çerçevesinde, enflasyonla mücadeleye yönelik kararlı ve koordineli adımlarımız sayesinde enflasyon düşmeye devam etmektedir. Güçlü koordinasyon, yapısal dönüşüm, kararlı uygulama ve ekonomide öngörülebilirliğin sürmesiyle, yıl sonunda enflasyonu yüzde 20’li seviyelere indirmeyi ve fiyat istikrarı içinde milletimizin refahını kalıcı biçimde artırmayı amaçlıyoruz. İstikrar içinde dengeli büyümeye, istihdamımızı artırmaya, katma değeri ve verimliliği yükselten yatırımlar ile ihracatımızı artırmaya devam edeceğiz” dedi.
MEHMET ŞİMŞEK Hazine ve Maliye Bakanı
KALICI FİYAT İSTİKRARI TEMEL ÖNCELİĞİMİZ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Enflasyon 44 ayın en düşük seviyesinde. Yıllık enflasyon son 12 ayda 28.3 puan düşüşle yüzde 33.5’e geriledi. Yıllık gıda enflasyonu yüzde 28, temel mal enflasyonu yüzde 20.7 oldu. Hizmet enflasyonu üç yılı aşkın sürenin ardından ilk kez yüzde 50’nin altına indi. Dezenflasyon süreci hedeflerimiz doğrultusunda ilerlemektedir. Yıl sonunda enflasyonun TCMB’nin tahmin aralığında gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Enflasyondaki düşüş, öngörülebilirliği artırarak yurtiçi finansal koşulların ve yatırım ortamının daha da iyileşmesine katkı sağlayacaktır. Temel önceliğimiz olan kalıcı fiyat istikrarını sağlamak için programımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
Ömer BOLAT Ticaret Bakanı
FAHİŞ FİYATA YÖNELENLERİN ÜZERİNE GİDECEĞİZ
TİCARET Bakanı Ömer Bolat, “Dış ticaret tarafından sağlanan olumlu gelişmeler dezenflasyon sürecini destekliyor. İç ticarette ise ekonomik temellerle açıklanmayacak şekilde fahiş fiyat artışlarına yönelenlerin ve adil rekabet koşullarını tüketicinin aleyhine koordineli şekilde hareket ederek bozmaya tevessül edenlerin üzerine gidilmeye devam ediliyor. İleriye dönük kararların düşen enflasyon oranlarına göre alınmasıyla dezenflasyon sürecinde düşük enflasyon seviyelerine hızlı bir şekilde geleceğimizi ifade etmek isterim. Enflasyonla mücadelede sağlanan kazanımlar kalıcı hale geldikçe hem fiyat istikrarı hem de vatandaşlarımızın alım gücü bakımından çok daha güçlü bir döneme gireceğiz” ifadelerini kullandı.
