DÖVİZ ARTTI, BORSA DÜŞTÜ
Darbe girişiminin ilk etkisi dövize oldu. 14 Temmuz 2016’da günü 2.8778’den kapatan dolar/TL, 15 Temmuz’daki FETÖ’nün hain darbe girişiminin basına yansıması sonucu yurtdışı piyasalarda satış ağırlıklı bir seyir izleyerek yüzde 5.1’lik artışla 3.0250 seviyesine yükseldi.
2016 sonunda dolar 3.50 TL’yi gördü. Hain FETÖ darbe girişiminin büyük oranda bastırıldığı pazartesi günü, BIST 100 endeksi 15 Temmuz cuma günkü kapanışa göre günü yüzde 7.08 düşüşle 76.957 puandan günü tamamladı. Haftanın devamında düşüş eğilimi sürdü. Endeks, haftayı yüzde 13.39’luk değer kaybıyla kapattı. BIST 100 endeksinin darbe öncesi seviyelere yükselmesi 6 ay sürdü.
KREDİ NOTUNU DÜŞÜRDÜLER
Kredi derecelendirme kuruluşları Standard & Poor’s, Moody’s ve Fitch’in kalkışmanın hemen ardından not indirimine giderek, ülke kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına düşürdü. Sermaye girişleri yavaşladı. Borçlanma maliyetleri artarken, risk primi yükseldi. 15 Temmuz günü, 216 düzeyinde olan Türkiye’nin ülke risk primi (CDS) 5 gün içinde 277 seviyesine, 2016 yılı sonu itibarıyla ise 300’e yükseldi.
FAİZ VE ENFLASYON YÜKSELDİ
Darbe girişimiyle kişi başına gelir 10 bin doların altına gerilerken, politika faizi yüzde 24 seviyelerine yükseldi, enflasyon ise yüzde 19’ları aştı. 15 Temmuz sonrası süreç, genel yönetim borç stokunun GSYİH’ye oranını da artırdı. Türkiye’nin AB tanımlı borç stoku 15 Temmuz öncesi yüzde 28 seviyesinde iken sonraki süreçte bu oran yüzde 40’a kadar ulaştı. Darbeden hemen önce Haziran’da 6 aylık bir yükseliş trendinin ardından 107.4 seviyesine yükselen sanayi üretim endeksi, Temmuz’da 20 puandan fazla gerileyerek 86.9 seviyesine indi. İhracat ve ithalat tarafı da darbe girişiminden olumsuz yönde etkilendi. İhracat temmuzda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11.5 azaldı, yavaşlayan tüketim harcamalarıyla birlikte ithalat da temmuzda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19.4 düştü. Yılın ilk 2 çeyreğinde sırasıyla yüzde 4.5 ve yüzde 4.7’lik büyüme oranını yakalayan Türk ekonomisi, darbe girişiminin yaşandığı üçüncü çeyrekte mevsimsellikten arındırılmış endekse göre yüzde 0.2 daraldı.
